Zaha Hadid: Μια γυναίκα χτίζει μεγαλειώδη κτίρια…
Μια γυναίκα χτίζει μεγαλειώδη κτίρια…
Τα βραβεία και οι διακρίσεις πέφτουν βροχή, και αυτό γίνεται για πρώτη φορά σε γυναίκα. Μια γυναίκα που από παιδί ήταν πνεύμα ανήσυχο και πρωτοπόρο. Μια γυναίκα που έχει σχεδιάσει τα μεγαλύτερα σύγχρονα κτίρια του πλανήτη.
Γράφει ο Νίκος Μουρατίδης
Ένα πράγμα που κάνει ξεχωριστές τις δημιουργίες της, είναι η κίνηση. Την ενδιαφέρει το πως θα κινείται κανείς μέσα στα έργα της. Ξεκινώντας από τις διαδρομές «στήνει» όλο το σχέδιο δυναμικά γύρω τους. Τα έργα της Zaha Hadid δεν υπακούν σε καμία αρχή στατικότητας αλλά πάντα προσπαθούν να δημιουργήσουν μια συνεχή εξελισσόμενη κίνηση. Σε όλες της τις δημιουργίες υπάρχει μια ατέρμονη κυκλική πορεία που κάνει την αρχιτεκτονική της να ρέει, να μοιάζει με μια αλληλουχία σημείων και γεφυρωμένων όγκων, επιφανειών που η μια εισρέει στην άλλη, αντιπαραβάλλοντας συνεχώς την έννοια της τάσης με αυτή της μεταβολής. Σε κάποιες δουλειές της όπως για παράδειγμα στο Bergisel Sky Jumb η έννοια της κίνησης γίνεται ακόμα πιο έντονη.
Bergisel Sky Jumb στο Innsburck
Η Ζάχα Χαντίντ (Zaha Hadid), γεννημένη 31 Οκτωβρίου 1950 στη Βαγδάτη του Ιράκ, είναι Ιρακινοβρετανή αρχιτέκτων, εκπρόσωπος της σχολής της αποδόμησης (deconstruction), και πριν πάει στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Λονδίνου, πήρε πτυχίο Μαθηματικών από το Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού. Όπως είπα και πιο πάνω, η έννοια της ροής στους χώρους αποτελεί σημαντικό ζήτημα στο χώρο της αρχιτεκτονικής της. Η ροή επίσης σχετίζεται με την ομαλή λειτουργία, κάτι που η Zaha Hadid προσπαθεί να λύσει δίνοντας τεράστια σημασία.
Και για να καταλάβουμε περί ποίας γυναίκας μιλάμε, το 2004 ήταν η πρώτη γυναίκα που κέρδισε το Pritzker Prize’ της αρχιτεκτονικής, ενώ συνολικά έχει κερδίσει πάνω από 100 μεγάλα βραβεία. Δεν έχει παντρευτεί ποτέ, δεν έχει παιδιά και ζει στο Λονδίνο, σε ένα σπίτι που απέχει 5 λεπτά με τα πόδια από το γραφείο της. Όταν ξεκίνησε το δικό της γραφείο είχε 5 υπαλλήλους, τώρα έχει πάνω από 300 ανθρώπους και οι μισοί είναι κάτω των 30 χρόνων. Τρελαίνεται να ξενυχτάει, στέλνοντας μηνύματα και e-mails.
Οι καμπύλες, που γενικά στην αρχιτεκτονική χρησιμοποιούνται για να ηρεμούν το μάτι του θεατή, στα δικά της έργα, εκτός από αυτό, εξυπηρετούν και τη βασική μορφή σχεδιασμού της, σαφώς επηρεασμένη από την ισλαμική αρχιτεκτονική. Η καμπύλη γραμμή έχει τη δική της ροή.
Νίκος Μουρατίδης
The Vitra Fire Station (1994), από τις πρώτες δουλειές της Zaha Hadid στην Γερμανία
Το Contemporary Arts Center στο Cincinnati (2003), κτίριο που κέρδισε το βραβείο Pritzker το 2004.
The Phaeno Science Center (2005) στο Wolfsburg, της Γερμανίας
The Evelyn Grace Academy (2010) στο London της εξασφάλισε το βραβείο Stirling
“Δεν σχεδιάζω small, nice buildings” Zaha Hadid
Το Olympic Aquatic Center, για όλα τα κολυμβητικά αθλήματα των Ολυμπιακών αγώνων του Λονδίνου το 2012.
Το Heydar Aliyev Centre στο Azerbaijan εντυπωσιάζει όλους τους επισκέπτες.
Ακόμα μια άποψη του Heydar Aliyev Cultural Centre στο Baku, του Azerbaijan, σχεδιασμένο από την Zaha Hadid
Το κτίριο της Zaha Hadid για τα κεντρικά της BMW στην Γερμανία
Στο Abu Dhabi το κέντρο για τις Performing Arts. Η Zaha Hadid μεγαλουργεί πάλι