Το Μέλλον Της Μόδας

Ως ”μια συγκεκριμένη – μεταξύ άλλων πολλών – μορφή ζωής, μέσω της οποίας συνενώνεται σε μια συνολική πράξη η τάση για κοινωνικό εξισωτισμό με αυτήν για ατομική διαφοροποίηση και εναλλαγή” περιγράφει τη μόδα ο Γερμανός φιλόσοφος και κοινωνιολόγος Georg Simmel στο δοκίμιο του ”η μόδα” μέσω του οποίου μελετά φιλοσοφικά και κοινωνιολογικά το φαινόμενο της. Το κείμενο αρχικά δημοσιεύθηκε ως κεφάλαιο στο βιβλίο του ”Philosophische Kultur” και ήταν το τρίτο κείμενο του σχετικά με το φαινόμενο μόδα μιας και ο Simmel μελετούσε και έγραφε γι αυτή από το 1895.

Στο ίδιο κείμενο -αυτό του 1911 θέτει ξεκάθαρα θέματα ηθικής καθώς ενώ ορίζει την μόδα ως έναν από τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι θέλουν να διασώσουν την ελευθερία τους, ταυτόχρονα θέτει ξεκάθαρα το ζεύγος ελευθερία – υποχρεώσεις ως ένα αντιθετικό ζεύγος του οποίου ο διαρκής ”ανανεούμενος” ανταγωνισμός προσδίδει εμβέλεια και ανάπτυξη.

Αυτή τη στιγμή στο Παρίσι, ο Γάλλος καλλιτέχνης Christian Boltanski επιστρέφει στο Centre Pompidou 35 χρόνια μετά την πρώτη του φορά για να παρουσιάσει την έκθεση ”Faire Son Tempes” μέσω της οποία διερευνά θέματα όπως η ανάγκη να κατανοήσουμε τον κόσμο και τον άνθρωπο μέσα στον χρόνο και την ιστορία, μέσω των εννοιών της μνήμης και της απώλειας. Σχεδόν 10 χρόνια μετά το ”No man’s land” την έκθεση εγκατάσταση εκείνη στην οποία επικεντρώθηκε στον θάνατο και κυρίως στη θνητή φύση της ύπαρξης αλλά και στο αυθαίρετο δικαίωμα που αποκτά ο άνθρωπος στην χρήση αρχικά αλλά και στην καταστροφή του πλανήτη. Καταστροφή η οποία συντελείται με διάφορους τρόπους ωστόσο είναι σε όλους γνωστό ότι η μόδα είναι η βιομηχανία εκείνη που καταλαμβάνει την Δεύτερη κιόλας θέση στη λίστα με τις πιο επιζήμιες δραστηριότητες για το περιβάλλον. Δεν μας ανήκει η γη μας. Πιο επίκαιρη από ποτέ η δημιουργία του εκείνη για την σύνθεση της οποίας χρειάστηκαν 30 τόνοι από χρησιμοποιημένα ρούχα τα οποία ο καλλιτέχνης προμηθεύτηκε από οργανισμό στη Νέα Υόρκη ο οποίος ανακυκλώνει 70 τόνους ρούχα την ημέρα και τα χάρισε μετά το τέλος της έκθεσης σε χώρες που βρίσκονται σε ανάγκη.
Μου θυμίζει λίγο τις 4 βιτρίνες του Harrod’s οι οποίες τον Φεβρουάριο του 2018 γέμισαν στοίβες αχρηστεμένων ρούχων. Μια πρωτοβουλία της Ελβετικής εταιρίας ”Vetements” με σκοπό να αναδειχθεί το πρόβλημα της υπερπαραγωγής στη μόδα. Μόνο που ο Boltanski προηγήθηκε 8 χρόνια. Όπως 10 χρόνια προηγήθηκε ο Simmel των όσων μας είπε 2 μήνες πριν η Anna Windour από τα χείλη της οποίας ποια influencer άραγε περίμενε να ακούσει τη φράση: ”Είναι υπερβολή το να μη φοράς ποτέ δημοσίως το ίδιο ρούχο δεύτερη φορά. Και ναι, σωστά έχει μπει η βιομηχανία μόδας στο στόχαστρο γι’ αυτή τη συμπεριφορά”

Πρώτα η διανόηση λοιπόν μαζί και η τέχνη και ύστερα ακολουθεί ο κόσμος της μόδας. Γιατί η τάση είναι Παγκόσμια. Σε κοινή γλώσσα θα λέγαμε πως είναι πλέον μόδα. Ο ίδιος ο Simmel όμως έλεγε πως η ουσία της μόδας έγκειται στο ότι πρέπει πάντα να την υιοθετεί μόνο ένα μέρος μιας ομάδας ενώ το σύνολο να τείνει στην υιοθέτηση της. Μόλις η μόδα καταφέρει να γίνει πλήρως αποδεκτή δηλαδή μόλις εκείνο το οποίο αρχικά έκαναν μόνο ορισμένοι υιοθετηθεί όντως χωρίς εξαίρεση από όλους, τότε δεν χαρακτηρίζεται πλέον σαν μόδα καθώς η εξάπλωση της την ωθεί κιόλας προς το τέλος της. Ποιο θα είναι άραγε το μέλλον της..;

Υ.Γ. Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές ήρθε η είδηση του θανάτου του Γιάννη Τσεκλένη. Δε φανταζόμουν βέβαια ποτέ πως τόσο σύντομα θα χρειαζόταν να γράψω αυτές τις γραμμές. Παρ’ όλα αυτά μάταια κράτησα το άρθρο 5 μέρες από το να δημοσιευθεί δε μου έρχεται καμία λέξη που να τον χωράει ή που να τον περιέχει αυτή τη στιγμή. Και αυτή ήταν και η μοναδικότητα του. Ξέρω όμως σίγουρα πως δυστυχώς μετά τη δημοσίευση του άρθρου αυτού δε θα χτυπήσει το τηλέφωνο μου για να το συζητήσουμε, ίσως για να γελάσουμε ή για να μου διορθώσει ίσως κάτι..

Το οικογενειακό ατελιέ της Μαρίας Διαμάντη λειτούργησε για πρώτη φορά στον Κεραμεικό το 1930 ως ένα κλασσικό μοδιστράδικο της εποχής
Η ιδιοκτήτρια του, Μαρία Διαμάντη η μεγαλύτερη, κατασκευάστρια ρούχων και καπέλων, λόγο της μεγάλης εμπειρίας της και της διάθεσης της να μεταδώσει τις γνώσεις της, ιδρύει –παράλληλα με τις δραστηριότητες του ατελιέ- τη σχολή κοπτικής – ραπτικής Μαρία Διαμάντη από την οποία, στα χρόνια που λειτούργησε, αποφοίτησε πολύ μεγάλος αριθμός σπουδαστριών.

Η Μαρία Διαμάντη, γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στο οικογενειακό ατελιέ και σχολή ραπτικής. Σπούδασε σχέδιο μόδας και ενδυματολογία θεάτρου και δίδαξε σε σχολές μόδας στην Ελλάδα. Το 2011 δημιούργησε το δικό της ατελιέ στον ίδιο δρόμο του Κεραμικού όπου στεγαζόταν το πρώτο εκείνο ατελιέ, της γιαγιάς της, την οδό Μαραθώνος. Από τότε σχεδιάζει και πουλά ρούχα χειροποίητα, αποκλειστικά κατασκευασμένα για το άτομο για το οποίο προορίζονται, αναβίωσε τα ”μαθήματα μόδας” που η γιαγιά της παρέδιδε και μελετά και κατασκευάζει τα ”γλυπτά φορέματα” .

Πριν 3 χρόνια επέκτεινε τις δραστηριότητες του ατελιέ παραδίδοντας on-line μαθήματα μόδας σε Έλληνες του εξωτερικού σε όλο τον κόσμο μέσω τον οποίων η ομάδα της μεγάλωσε και απέκτησε διεθνή χαρακτήρα. Είχε ήδη παρουσιάσει με την ομάδα των μαθητών της δύο αφιερωματικές εκθέσεις, τη μια τον Απρίλιο του 2014 με τίτλο ”180 minutes for 18 ideas” και θέμα το κοστούμι ως μορφή τέχνης με εναλλακτικές πρώτες ύλες και τη δεύτερη τον Ιούνιο του 2017 με τίτλο #fashionrewindproject και θέμα το κοστούμι ως μορφή τέχνης στη μόδα και τον κινηματογράφο προηγούμενων δεκαετιών, όταν μαζί με την η ομάδα της ανακοίνωσαν ότι δύο χρόνια ήδη μελετούσαν και εργάζονταν πάνω στην τρίτη τους κατά σειρά ομαδική έκθεση με θέμα την επικαιρότητα των Ελλήνων κορυφαίων και διεθνώς καταξιωμένων σχεδιαστών στην οποία μάλιστα επρόκειτο να λάβουν μέρος μαθητές μόδας από όλο τον κόσμο οι οποίοι θα ταξίδευαν για το σκοπό αυτό στην Αθήνα.

Το πρώτο μέρος της έκθεσης αυτής, της Μαρίας Διαμάντη και της ομάδας της, φόρος τιμής στους Παγκόσμιους Έλληνες Σχεδιαστές, με τίτλο #Ode_Couture , παρουσιάστηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2019 στο Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138.
Info: Maria Diamandi atelier, 31 Marathonos str. Athens -www.mariadiamandi.com