Τι σημαίνει η λέξη «προκλητική»;
<<Θα σε πάρω τηλέφωνο καθώς γυρνάω , είναι αργά>>, <<μη βάλεις αυτή τη φούστα μέσα στο λεωφορείο, θα σε κοιτάνε>>, <<μπαμπά, έλα να με πάρεις από την στάση, φοβάμαι να γυρίσω μόνη μου >>. Αυτές και πολλές άλλες παρόμοιες φράσεις τυγχάνουν καθημερινής χρήσης από εμένα και φίλες μου.
Η αλήθεια είναι πως δεν έχω κάποια προσωπική εμπειρία σεξουαλικής παρενόχλησης και γι’ αυτό θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό. Τις τελευταίες ημέρες είχα την ευκαιρία να ανταλλάξω απόψεις με ανρθώπους του κύκλου μου, και μη, σχετικά με ένα περιστατικό που έγινε viral.
Μιλώντας με άνδρες, ιδίως συνομίληκούς μου, συνειδητοποίησα ένα κοινό μοτίβο στους περισσότερους. Τονιζόταν ιδιαίτερα, από όλους τους σχεδόν, το γεγονός ότι δεν είναι όλοι οι άνδρες έτσι, δεν θα <<πρέπει>> να τους τοποθετούμε όλους στην ίδια κατηγορία, καθώς δεν πράττουν, ούτε σκέφτονται να πράξουν, όλοι έτσι.
Για να είμαι ειλικρινής, αποφεύγω γενικεύσεις, ιδίως όταν πρόκειται για το φύλλο, δεν θα πω <<οι γυναίκες συνηθίζουν να…>> , <<οι άνδρες πάντα είναι…>>. Ωστόσο, πως να μη κουτρουβαλίσεις στην παγίδα της γενίκευσης αυτής, όταν διαβάζεις πως το 94,5% των γυναικών παγκοσμίως έχουν δεχθεί κάποιου είδους σεξουαλικής παρενόχλησης;
Θέλω να μπορώ να γυρνάω ξημερώματα το καλοκαίρι από την παραλία με τις φίλες μου στο σπίτι μου χωρίς να φοβάμαι.
Θέλω να μπορώ να φορέσω την αγαπημένη μου φούστα που αποφεύγω να φορέσω και να με κοιτάνε στα μάτια όταν τους μιλάω, χωρίς να έχω συνέχεια στο μυαλό μου να την στρώνω, ωστέ να μη φανεί <<προκλητική>>.
Και τι πάει να πει προκλυτική; Ποιος σε προκάλεσε; Πως ένα κομμάτι ύφασμα ενέχει τέτοιου είδους δύναμη, ώστε να σε κάνει να σκέφτεσαι να παραβιάσεις την ιδιωτικότητα του σώματος ενός άλλου ανθρώπου δίχως την συγκατάθεσή του;
Εννοείται πως δεν φταίει κανένα ύφασμα, φτηνό ή ακριβό, κανένα είδος σωματότυπου, καμία φούστα, κανένα φόρεμα, δεν σου ζητάνε να τα αφαιρέσεις από τον ιδιοκτήτη τους. Ας πάψουν να υπάρχουν ερωτήσεις σχετικά με το τι γύρευε το θύμα έξω εκείνη την ώρα ντυμένο έτσι, και στη θέση τους ας υπάρξουν ερωτήματα όπως, ποια είναι η κοινωνική πρόνοια ώστε να αποφευχθούν τέτοιες ειδεχθείς συμπεριφορές;
Πώς η εκπαίδευση θα πάψει να έχει αποκλειστικά χρησιμοθυρικό χαρακτήρα, δίνοντας τη θέση της στην παιδεία γύρω από θέματα σεξουαλικής και κοινωνικής αγωγης;
Εγώ, εσύ, εμείς, μπορούμε να κάνουμε την αλλαγή, παρ’όλο που φαντάζει να είναι αργά. Οι <<άλλοι>>, είμαστε εμείς.