Τι είναι το «κοινωνικό jet lag» και πως αντιμετωπίζεται;

Για όσους αγαπούν τον ύπνο τους, η επιπλέον ώρα στο κρεβάτι το πρωί χάρη στα ρολόγια που επιστρέφουν είναι ένα ευπρόσδεκτο φθινοπωρινό δώρο. Όμως, ενώ μπορεί να αισθάνεστε υπέροχο να αναπληρώσετε λίγο χαμένο ύπνο, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι δεν είναι εξαιρετικό για το σώμα σας.

«Μία ώρα επιπλέον ύπνου μπορεί να είναι αρκετή για να ρίξει το εσωτερικό μας ρολόι εκτός συγχρονισμού», λέει η Dr Rebecca Robbins, ειδικός στον ύπνο στο Savoir, τη βρετανική εταιρεία κατασκευής κρεβατιών και στρωμάτων, από το εργαστήριό της στη Βοστώνη, όπου είναι καθηγήτρια ιατρικής.

«Το εσωτερικό μας ρολόι είναι προσεκτικά ρυθμισμένο, οπότε ακόμα και μια ώρα μπορεί να ρίξει τον ρυθμό μας σε κατάσταση αποσυγχρονισμού, με τον εγκέφαλό μας να είναι αβέβαιος πότε πρέπει να νυστάζει και πότε να είναι σε εγρήγορση».

Κάθε νέο πρόγραμμα ύπνου που διαφέρει από τον φυσικό κύκλο του σώματός ονομάζεται «κοινωνικό jet lag». Ονομάζεται έτσι επειδή μιμείται τα αποτελέσματα των ταξιδιών μεγάλων αποστάσεων, όταν το ρολόι του σώματος εκτινάσσεται από τις διαφορετικές ζώνες ώρας.

«Φαινομενικά μικρές αλλαγές αναγκάζουν τα εξωτερικά μας χρονοδιαγράμματα (η ώρα στο ρολόι) να μην ταιριάζουν με την ώρα του εσωτερικού μας ρολογιού».

Αλλά υπάρχουν καλά νέα: η μετάβαση από τη θερινή ώρα στην «κανονική ώρα» είναι γενικά καλό για το σώμα και το μυαλό μας, σύμφωνα με έρευνα. «Ο τυπικός χρόνος παρέχει μεγαλύτερη ευθυγράμμιση μεταξύ των ρολογιών του σώματός μας και εκείνων που κρέμονται στους τοίχους μας, και έχει υποστηριχθεί ότι ιδανικά θα έπρεπε να ζούμε μόνιμα στον «κανονικό χρόνο»», αναφέρει η καθηγήτρια Alice Gregory, συγγραφέας του Nodding Off: The Science of Sleep from Cradle. στον Γκρέιβ, λέει.

«Στις πολυάσχολες ζωές μας, ο ύπνος είναι συχνά το σύντομο τέλος, αλλά πάντα συμβουλεύω τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν αυτόν τον χρόνο για να ξεκινήσουν μια υγιεινή ρουτίνα ύπνου».

Το να κοιμάσαι νωρίτερα από ό,τι συνηθίζει το σώμα σου μπορεί να είναι μια πρόκληση, αλλά οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το μπάνιο μπορεί να σε βοηθήσει να κοιμηθείς κατά μέσο όρο 10 λεπτά πιο γρήγορα.

«Η αναπνοή είναι το μόνο μέρος του αυτόνομου νευρικού συστήματος (ANS) που έχουμε συνειδητό έλεγχο. Για να έχουμε καλύτερο ύπνο, θέλουμε να περάσουμε στην παρασυμπαθητική κατάσταση, η οποία βοηθά στην ξεκούραση, την πέψη και τη χαλάρωση, και η αργή, απαλή και βαθιά αναπνοή, με επικεφαλής το διάφραγμα, είναι το κλειδί».

Συνιστά μια απλή αναπνευστική άσκηση 4-4-8 – εισπνέοντας βαθιά από τη μύτη για τέσσερα δευτερόλεπτα, κρατώντας για τέσσερα δευτερόλεπτα και εκπνέετε από τα σφιγμένα χείλη για οκτώ δευτερόλεπτα και επαναλαμβάνετε όσο χρειάζεται. Ίσως, μέχρι να κοιμηθείς.