Σωκράτης για καλή… καρδιά!

Γράφει ο Αλέξανδρος Δρίβας 

Εμείς εδώ, στην Ελλάδα, το μόνο που έχουμε κρατήσει από την κλασική Ελλάδα, είναι μια περηφάνεια κυρίως με θεωρητική μορφή. Στην κατάσταση που είμαστε τώρα, επιστρατεύουμε τους αρχαίους για να μας υπερασπιστούν… Δηλαδή, να λέμε στους ξένους κάτι, ίσα-ίσα για να σταματήσουν να απορούν για το πώς φτάσαμε εδώ. Παρόλα αυτά, ευτυχώς, η αρχαία φήμη της χώρας δεν έχει την ανάγκη μας για να διασωθεί. Οι κλασικοί, είναι ταυτόχρονα σύγχρονοι και τελικά, πάνω τους χτίζεται το μέλλον και μάλιστα με την οπτική της σύγχρονης γνώσης.

Ο Σωκράτης, στην… Αμερική.

Επιστήμες που ασχολούνται με την ανθρώπινη συμπεριφορά, έχουν αρχίσει να ψάχνουν το υλικό των θεμελίων τους και έτσι, η «ανασκαφή», είναι απαραίτητη. Ψυχανάλυση=Φρόϋντ. Αυτός ο συνειρμός, κινδυνεύει πιο πολύ από ποτέ σήμερα, κυρίως λόγω της παρουσίας του γίγαντα της ανθρώπινης σκέψης, του Σωκράτη.

Η μέθοδος του Σωκράτη, φαίνεται πως έχει αρχίσει να κερδίζει τους επιστήμονες καθώς πιστεύουν οτι είναι ίσως η πιο κατάλληλη για να θεραπευθεί η ψυχή ενός ανθρώπου.

Ήδη, πολλοί ερευνητές θεωρούν τον Σωκράτη θεμελιωτή της ψυχολογίας καθώς όλη του η φιλοσοφική σκέψη, πέραν του καλού και του κακού, στηρίχθηκε στην αναζήτηση των κινήτρων του ανθρώπου.Επιστροφή, στο μέλλον λοιπόν και ελπίδα για μας, που μπορούμε να διαβάζουμε στη γλώσσα μας τον Σωκράτη…

Οι αρετές του, δεν είναι μόνο ηθικές αλλά και ιαματικές.

Ερευνητικές ομάδες με αντικείμενο την ψυχοπαθολογία, θεωρούν πως οι αρετές και οι αξίες του Σωκράτη, ταιριάζουν απόλυτα στη σύγχρονη κοινωνία μας. Ποιές είναι αυτές οι αξίες; Η πρώτη αξία, έχει να κάνει με την ίδια τη μέθοδο. Διαλεκτική.

Ο διάλογος, κατοχυρώνει την παρουσία ερωτήσεων. Η ερώτηση είναι αυτή που δίνει ώθηση στο διάλογο και το σημαντικότερο, «τακτοποιεί» την ψυχή μας. Ψάχνουμε, αυτό που μας ρωτούν. «Δεν ξέρω τίποτε». Ίσως η καλύτερη απάντηση, πριν τις ερωτήσεις. Δεν πας να κόψεις τα κλαδιά, αλλά τις ρίζες των όσων σου συμβαίνουν.

Επομένως, ξεκινάμε από το μηδέν. Πάμε ξανά να μάθουμε. Να μάθουμε όμως τι; Τον εαυτόν μας. «Να ξέρεις τον εαυτό σου, δεν υπάρχει ζωή που δεν εξετάζεται». Εξέταση. Βασική αρχή της γνώσης. Γνωρίζοντας τα όρια του εαυτού σου, αποκτάς ορθή σκέψη και πειθαρχείς τα συναισθήματά σου. Αποβάλλουμε φόβους, αφού αντιλαμβανόμαστε πως, δεν μας αφορούν όλα. Γινόμαστε ειλικρινείς. Η ειλικρίνεια, απελευθερώνει.

Ο εαυτός μας, στα χέρια των άλλων…

Η αυτογνωσία, η ψυχική γαλήνη και κάθε ψυχολογική κάθαρση δεν έχει αξία αν μένει μέσα μας. Η υγεία της ψυχής μας, ελέγχεται στις σχέσεις μας με άλλους ανθρώπους. Ένας άνθρωπος που έχει διώξει αισθητά τον φόβο, πώς γίνεται να μην εμπιστεύεται περισσότερο τους ανθρώπους. Και αν εκείνοι τον διαψεύσουν; Μα είπαμε, δε φοβάται μην διαψευσθεί.

Ο άνθρωπος που έχει κατακτήσει μέρος της αυτογνωσίας, κατακτά γνώση και για τους γύρω του. Γνωρίζει τις ανθρώπινες αδυναμίες και μόνο ως τέτοιες τις χαρακτηρίζει. Πρακτικά, όταν οι διαπροσωπικές του σχέσεις περνάνε κρίση ή αποκτούν άσχημο τέλος, τότε δεν έχει ανάγκη από εκδίκηση.

Δεν είναι μυστικό το γεγονός πως πολλοί ερευνητές στο παρελθόν «συναρμολογούσαν» συντετριμμένους ανθρώπους, προτείνοντάς τους την αντίδραση προς κάθε ζημιά που πάθαιναν. Αυτό που στην πραγματικότητα γινόταν – και δυστυχώς συνεχίζει να γίνεται – είναι η δημιουργία ανθρώπων που απλά πέρασαν από το στάδιο της απελπισίας και της στεναχώριας, σε εκείνο του θυμού και της οργής.

Η μέθοδος του Σωκράτη, σύμφωνα με αυτούς τους σύγχρονους ερευνητές που την υποστηρίζουν, είναι εκείνη που δίνει στον άνθρωπο θάρρος και δύναμη ταυτόχρονα με συνειδητοποίηση των πηγών του προβλήματος. Ταυτόχρονα, αυτή η «ιαματική» μέθοδος, δεν έχει «παρενέργειες» ως προς τους άλλους.

Η οποιασδήποτε μορφής εκδίκηση ή αναζήτηση του χαμένου μας αίματος, δεν μπορεί να είναι μέρος της προσωπικότητας ενός ανθρώπου που ψάχνει την υγεία της ψυχής του. Άλλωστε, ο θυμός δεν έκανε κανέναν άνθρωπο καλά σε αντίθεση με τη γνώση. Δε θα ήταν λοιπόν κακό να ξαναδούμε πάλι τις διδαχές του Σωκράτη. Σύμφωνα με τους ερευνητές, περιγράφει πράγματα που ζούμε και σήμερα.

πηγή: tsemperlidou