Ωκυτοκίνη: Μάθε πως να ενισχύσεις την «ορμόνη της αγάπης»

Οι ορμόνες λειτουργούν ως αγγελιοφόροι για το σώμα μας, ρυθμίζοντας τα πάντα, από τη σωματική μας λειτουργία έως τη συναισθηματική μας ευεξία.

Πολλές από αυτές τις ορμόνες επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τις σκέψεις, τις δραστηριότητές μας, ακόμη και από τις τροφές που τρώμε.

Η κατανόηση αυτών των χημικών ουσιών και του τρόπου λειτουργίας τους μπορεί να σε παρακινήσει να αλλάξεις ορισμένες καθημερινές συνήθειες , ώστε να αισθάνεσαι καλύτερα. Οι τέσσερις, βασικές ορμόνες που ενισχύουν την ευτυχία περιλαμβάνουν:

ΝΤΟΠΑΜΊΝΗ: Συχνά αποκαλούμενη και ως “ορμόνη της ευτυχίας”, η ντοπαμίνη είναι αυτή που μας δίνει την αίσθηση ευεξίας. Πρωταρχικός οδηγός του συστήματος ανταμοιβής του εγκεφάλου, αυξάνεται όταν βιώνουμε κάτι ευχάριστο. Προαγωγή στη δουλειά; Θα πάρεις μια γερή δόση ντοπαμίνης. Ο έρωτας σου χτύπησε την πόρτα; Τα επίπεδα της ντοπαμίνης σου θα εκτοξευθούν στα ύψη. Η ντοπαμίνη παράγει αυτή την ευχαρίστηση που παίρνουμε από το φαγητό, το σεξ, τα ψώνια και οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα μας προσφέρει ικανοποίηση.

ΣΕΡΟΤΟΝΊΝΗ: Αποκαλούμενη «ορμόνη του ευ ζην», η σεροτονίνη παίζει βασικό ρόλο στην καταπολέμηση του άγχους και της κατάθλιψης. Η άσκηση, η επαφή με την ύπαιθρο και ο καλός ύπνος μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της σεροτονίνης.

ΕΝΔΟΡΦΙΝΕΣ: Συνήθως συνδέονται με την άσκηση, συγκεκριμένα οι ενδορφίνες βρίσκονται πίσω από το “runner’s high”, μια σύντομης διάρκειας, βαθιά ευφορική κατάσταση μετά από έντονη άσκηση. Αυτές οι ισχυρές ορμόνες δρουν ως φυσικά παυσίπονα, ελαχιστοποιώντας τη δυσφορία και μεγιστοποιώντας την ευχαρίστηση. Είναι ένας βασικός λόγος για τον οποίο οι αθλητές μπορούν να ξεπεράσουν τον πόνο κατά τη διάρκεια ενός σκληρού αγώνα ή ενός μεγάλου παιχνιδιού.

ΩΚΥΤΟΚΙΝΗ: Γνωστή για το ρόλο της στο δέσιμο μεταξύ των ανθρώπων, η ωκυτοκίνη πλημμυρίζει το γυναικείο σύστημα κατά τη διάρκεια του τοκετού και κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Αυτή η αποκαλούμενη και ως “ορμόνη της αγάπης” αυξάνεται επίσης με κάθε είδους οικείο άγγιγμα, όπως το κράτημα του χεριού, η αγκαλιά, το φιλί, το μασάζ και το σεξ.

Η ωκυτοκίνη είναι μια ορμόνη που παίζει σημαντικό ρόλο στο ανθρώπινο σώμα. Μερικές φορές αναφέρεται ως “η ορμόνη της αγκαλιάς”, καθώς χτίζει ισχυρές σχέσεις και συμβάλλει στην δημιουργία της εμπιστοσύνης και της σύνδεσης. Αυτό το άρθρο θα εξετάσει πώς παράγεται η ωκυτοκίνη, το ρόλο της στην ορμονική ισορροπία καθώς και πως μπορούμε να την αυξήσουμε με φυσικό τρόπο.

Ο ρόλος της ωκυτοκίνης στην ορμονική ισορροπία

Η ωκυτοκίνη παίζει ουσιαστικό ρόλο στην ορμονική ισορροπία επειδή δρα ως νευροδιαβιβαστής που βοηθά στη ρύθμιση άλλων ορμονών όπως:

• Κορτιζόλη (η ορμόνη του στρες)
• Οιστρογόνα (υπεύθυνα για τη σεξουαλική ανάπτυξη)
• Τεστοστερόνη (υπεύθυνη για τη σεξουαλική επιθυμία)
• Ντοπαμίνη (η ορμόνη της ευτυχίας)
• Μελατονίνη (ο ρυθμιστής του ύπνου και της αφύπνισης)
• Σεροτονίνη (ο ρυθμιστής της διάθεσης)
• Ενδορφίνες (φυσικά παυσίπονα)
• Αδρεναλίνη (αντίδραση μάχης ή φυγής)

Ουσιαστικά, η ωκυτοκίνη συμβάλλει στη διατήρηση όλων αυτών των ορμονών σε αρμονία, ρυθμίζοντας την παραγωγή τους, ενώ παράλληλα βοηθά τις ζωτικές λειτουργίες που συνδέονται με τη μακροζωία και την υγεία μας.

Το σώμα μας παράγει ωκυτοκίνη με φυσικό τρόπο, αλλά μπορούμε να την αυξήσουμε με τους παρακάτω τρόπους:

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η κατανάλωση μιας ισορροπημένης, υγιεινής διατροφής που περιλαμβάνει λαχανικά, φρούτα, και δημητριακά βοηθά τον οργανισμό να αυξήσει τη φυσική παραγωγή ωκυτοκίνης και άλλων ορμονών που προκαλούν ευεξία. Προσπάθησε, λοιπόν, να συμπεριλάβεις στη διατροφή σου τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C, μαγνήσιο, βιταμίνη D και ταυρίνη. Τα φυσικά αφεψήματα, επίσης, όπως το χαμομήλι, η λεβάντα και η μέντα, συμβάλλουν στην μείωση του άγχους.

ΓΙΟΓΚΑ

Αυτή η πρακτική ευεξίας προσφέρει πολλά οφέλη, όπως:

• λιγότεροάγχοςκαι στρες
• καταπολέμησηκατάθλιψηςκαι άλλων ψυχικών προβλημάτων
• καλύτερούπνο
• βελτιωμένηποιότηταζωής

Έρευνα του 2013 δείχνει ότι η γιόγκα μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αύξηση της παραγωγής ωκυτοκίνης.

Αυτή η μικρή μελέτη είχε ως στόχο να διερευνήσει αν η γιόγκα θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση της ωκυτοκίνης σε άτομα με σχιζοφρένεια, μια ψυχική ασθένεια που συχνά συνεπάγεται δυσκολία στην αναγνώριση των συναισθημάτων και άλλες κοινωνικές δυσκολίες.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, οι 15 συμμετέχοντες που έκαναν γιόγκα για 1 μήνα είδαν βελτιώσεις στην ικανότητά τους να αναγνωρίζουν συναισθήματα και στην κοινωνικό-επαγγελματική τους λειτουργία. Είχαν επίσης υψηλότερα επίπεδα ωκυτοκίνης. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να υπάρχει σύνδεση μεταξύ αυτών των ευρημάτων, αν και η μελέτη τους δεν βρήκε συσχετισμό.

ΜΟΥΣΙΚΗ

Μια μελέτη του 2015 ζήτησε από τέσσερις τραγουδιστές της τζαζ να ερμηνεύσουν δύο διαφορετικά τραγούδια: ένα αυτοσχεδιαστικό και ένα συνθετικό. Όταν οι τραγουδιστές αυτοσχεδίαζαν, τα επίπεδα της ωκυτοκίνης τους αυξήθηκαν. Οι ερευνητές της μελέτης υποθέτουν ότι αυτό συνέβη επειδή ένα αυτοσχεδιαστικό performance απαιτεί ισχυρές κοινωνικές συμπεριφορές, όπως η συνεργασία, η εμπιστοσύνη και η επικοινωνία.

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2009, 20 ασθενείς με χειρουργική επέμβαση ανοικτής καρδιάς που άκουγαν μουσική κατά την διάρκεια της ανάρρωσης, είχαν υψηλότερα επίπεδα ωκυτοκίνης και ένιωθαν πιο χαλαροί από τους ασθενείς που δεν άκουγαν μουσική.

Μελέτη του 2003 με 16 τραγουδιστές, τα επίπεδα ωκυτοκίνης αυξήθηκαν σε όλους τους συμμετέχοντες μετά από ένα μάθημα τραγουδιού. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ανέφεραν επίσης ότι αισθάνονταν πιο ενεργητικοί και χαλαροί.

Ίσως αυτό εξηγεί γιατί οι μητέρες συχνά τραγουδούν νανουρίσματα στα νεογέννητα μωρά τους – μπορεί να ενθαρρύνει το δέσιμο, αυξάνοντας την απελευθέρωση της ωκυτοκίνης.

ΑΣΚΗΣΗ

Η τακτική άσκηση δεν είναι μόνο σημαντική για τη διατήρηση της καλής υγείας, αλλά παίζει επίσης σπουδαίο  ρόλο στη διατήρηση της ισορροπίας των επιπέδων της ωκυτοκίνης. ΠΡΟΣΟΧΗ! Η άσκηση αυτή πρέπει να σε ευχαριστεί για να αυξήσει σωστά τα επίπεδα της ωκυτοκίνης, γι΄αυτό επέλεξε μια δραστηριότητα που σου αρέσει. Μελέτες έχουν δείξει ότι η μέτρια αερόβια άσκηση μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ωκυτοκίνης και να βοηθήσει στην καταπολέμηση του άγχους και του στρες.

Παραδείγματος χάριν, μην πας για τρέξιμο αν παλεύεις με πόνο στις αρθρώσεις. Αντ’ αυτού, δοκίμασε μαθήματα κολύμβησης ή pilates που θα σου επιτρέψουν να κινήσεις το σώμα σου με άνεση και ευχαρίστηση. Είναι επίσης ωφέλιμο να κάνεις ομαδικές δραστηριότητες άσκησης,  καθώς η κοινωνική αλληλεπίδραση θα βοηθήσει στην περαιτέρω αύξηση των επιπέδων της ωκυτοκίνης.

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΕΠΑΦΗ

Το άγγιγμα είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να αυξήσεις τα επίπεδα ωκυτοκίνης στο σώμα σου. Αυτό θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε, από μια αγκαλιά με τον σύντροφό σου, ένα μασάζ ή ακόμη και ένα ελαφρύ άγγιγμα του χεριού κάποιου κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης.

Η στενή σωματική επαφή μεταξύ των συντρόφων είναι επίσης ένας τρόπος αύξησης της παραγωγής αυτής της ορμόνης, καθώς είναι θεμελιώδης για την αίσθηση της ευχαρίστησης κατά την διάρκεια του σεξ.

Επιπλέον, το να έχεις ουσιαστικές φιλίες που βασίζονται στην εμπιστοσύνη και την αγάπη επηρεάζει σημαντικά την υγεία σου. Αυτή η οικειότητα με τους άλλους επιταχύνει την απελευθέρωση της αδρεναλίνης, της νοραδρεναλίνης,  της ωκυτοκίνης και της σεροτονίνης στην κυκλοφορία του αίματος, που είναι υπεύθυνες για το αίσθημα της ευτυχίας και της ευεξίας.

ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΖΩΑ

Τα ζώα έχουν έναν τρόπο να μας ηρεμούν, και αυτό συμβαίνει επειδή αυξάνουν τα επίπεδα της ωκυτοκίνης μας.

Έρευνες δείχνουν ότι και μόνο το χάδι στο κατοικίδιο μας μειώνει την αρτηριακή πίεση και αυξάνει τα επίπεδα της ωκυτοκίνης.

Μελέτη έδειξε ότι τα επίπεδα της ωκυτοκίνης αυξήθηκαν τόσο στους ανθρώπους όσο και στους σκύλους μετά από μόλις πέντε λεπτά χαϊδέματος. Αυτό μπορεί να εξηγήσει το συναισθηματικό δέσιμο μεταξύ ανθρώπων και σκύλων.

Ακόμα και μόνο το να κοιτάζεις στα μάτια τον σκύλο σου μπορεί να προκαλέσει την απελευθέρωση ωκυτοκίνης στον εγκέφαλο και να αυξήσει τα επίπεδά της.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μπορεί να αισθάνεσαι ανακούφιση όταν αγκαλιάζεις τον τετράποδο φίλο σου ενώ βιώνεις στιγμές άγχους και πίεσης. Η ωκυτοκίνη που παράγεται από την αλληλεπίδρασή σας σε βοηθά να νιώσεις λίγο καλύτερα.

Δεν έχει σημασία ποιες δραστηριότητες θα επιλέξεις, αρκεί η ενασχόληση να σου προσφέρει χαρά. Δεν υπάρχει σωστός τρόπος για να ενισχύσεις οποιαδήποτε από αυτές τις ορμόνες του ευ ζην. Αντίθετα, το κλειδί είναι να συντονιστείς με το σώμα σου και να παρατηρείς πώς οι διάφορες δραστηριότητες σε κάνουν να αισθάνεσαι, τόσο εκείνη τη στιγμή όσο και ώρες μετά.

Η ωκυτοκίνη, αν και ευεργετική, δεν αποτελεί θεραπεία. Δεν μπορεί να αποκαταστήσει μια κατεστραμμένη σχέση, να σου δώσει ενσυναίσθηση ή να σε βοηθήσει να βελτιώσεις την εμπιστοσύνη που δείχνεις στους ανθρώπους από μόνη της.

Εάν παρατηρείς δυσκολίες στις σχέσεις σου ή διαπιστώσεις ότι δυσκολεύεσαι στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, καλύτερα να ζητήσεις επαγγελματική καθοδήγηση από έναν θεραπευτή. Ένας θεραπευτής μπορεί να σε βοηθήσει να διερευνήσεις τις πιθανές αιτίες και να λάβεις μέτρα για να χτίσεις ισχυρότερους δεσμούς με τους άλλους.