Ο μήνας της μαύρης ιστορίας | Βιβλία με αναμνήσεις σημαντικών ανρθώπων και γεγονότων στην ιστορία της αφρικανικής διασποράς
Ο Φεβρουάριος έχει καθιερωθεί ως ο μήνας της μαύρης ιστορίας και αποτελεί ετήσια εκδήλωση στις Ηνωμένες Πολιτείες κυρίως, αλλά και στον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο, για την ανάμνηση των σημαντικών ανρθώπων και γεγονότων στην ιστορία της αφρικανικής διασποράς. Γιορτάζεται κάθε χρόνο, στην μεν Αμερική τον Φεβρουάριο, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Οκτώβριο. Η πρώτη μορφή του ξεκίνησε το 1926 στις ΗΠΑ, όταν ο Κάρτερ Γούντσον και “η ένωση για την μελέτη της νέγρικης ιστορίας”, ανακοίνωσαν ότι η δεύτερη εβδομάδα του Φεβρουαρίου θα είναι “εβδομάδα νέγρικης ιστορίας”. Η επέκταση της εβδομάδας σε μήνα προτάθηκε για πρώτη φορά από τους επικεφαλής των Μαύρων Φοιτητών στο Πανεπιστήμιο του Kent State στο Οχάιο τον Φεβρουάριο του1969. Το 1976 αναγνωρίστηκε επίσημα από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και στόχος του μήνα της μαύρης ιστορίας είναι η καταπολέμηση του συστημικού ρατσισμού.
Με αφορμή τον μήνα της μαύρης ιστορίας, η ομάδα του By the Book ετοίμασε μια σειρά βιβλίων που αξίζει να έχουμε στη βιβλιοθήκη μας γραμμένα από πολύ αξιόλογους συγγραφείς, τα περισσότερα εκ των οποίων έχουν βραβευτεί με Νόμπελ Λογοτεχνίας ή Βραβείο Πούλιτζερ. Κάθε ιστορία είναι μοναδική, καθώς διαπραγματεύεται θέματα όπως ο ρατσισμός, η βία κατά των γυναικών, η δουλεία κ.α. Όποιο κι αν επιλέξετε, σίγουρα θα το απολαύσετε.
H εικοσιτριάχρονη Αφροαμερικανίδα Ίντι προσπαθεί να τα φέρει βόλτα στο χάος της Νέας Υόρκης· είναι χαμηλόμισθη υπάλληλος εκδοτικού οίκου, μοιράζεται με τη συγκάτοικό της ένα άθλιο διαμέρισμα σε μια υποβαθμισμένη συνοικία και επιλέγει τον έναν ακατάλληλο ερωτικό σύντροφο μετά τον άλλον. Παράλληλα, δοκιμάζει διστακτικά να κάνει τα πρώτα της βήματα στον κόσμο της τέχνης. Μια νέα φάση της ζωής της ξεκινά όταν κάνει σχέση με τον Έρικ, έναν λευκό κι αρκετά μεγαλύτερό της άντρα. Εκείνος ζει στο Νιου Τζέρσεϋ με τη σύζυγό του Ρεμπέκκα, στο πλαίσιο ενός «ανοιχτού» γάμου. Η Ατέλειωτη δίψα είναι ο βίος και η πολιτεία μιας αντισυμβατικής νεαρής γυναίκας που προσπαθεί να βρει τον εαυτό της και τη θέση της στο πολυπολιτισμικό μωσαϊκό της Νέας Υόρκης. Με το καθηλωτικό πορτρέτο της Ίντι, συμβόλου της γενιάς των Millennials, που πασχίζει να ικανοποιήσει την ατέλειωτη δίψα της για ζωή και έρωτα, η Λεϊλάνι αποτυπώνει επίσης το διαχρονικό τραύμα των Αφροαμερικανών και τον αγώνα τους απέναντι στις κοινωνικές διακρίσεις και τον καλά κρυμμένο συντηρητισμό.
Η απίστευτη ιστορία ενός ανθρώπου που είναι αόρατος “απλά επειδή οι άνθρωποι αρνούνται να με δουν”. Εκδομένο το 1952, σε μια οριακή περίοδο για την αμερικανική κοινωνία, κατά τη διάρκεια της οποίας η χώρα βίωνε δραματικές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα, το μυθιστόρημα του Ραλφ Έλισον αφηγείται τις περιπέτειες του ανώνυμου Αφροαμερικανού ήρωα – από την αποβολή του από ένα κολέγιο του Νότου ως την εμπλοκή του στην τρομερή φυλετική εξέγερση του Χάρλεμ – που υπερβαίνουν κατά πολύ την ιστορία ενός απλού ανθρώπου. Όπως επεσήμανε ο επιμελητής του βιβλίου, John F. Callahan, “Με εντυπωσιακή ευρηματικότητα, ο Έλισον επινόησε τον απόλυτο συμβολισμό για την ξεχωριστή και ωστόσο την ίδια στιγμή κοινή κατάσταση των Αφροαμερικανών, των Αμερικανών και γενικότερα του ανθρώπου του εικοστού αιώνα”.
Όταν ο πατέρας του δεκατριάχρονου Τζότζο αποφυλακίζεται από το σκληρό σωφρονιστικό ίδρυμα Πάρτσμαν, ο ίδιος και η μικρή του αδερφή αναγκάζονται να συνοδεύσουν τη ναρκομανή μητέρα τους στο ταξίδι της βόρεια, στην καρδιά της πολιτείας του Μισισίπι, σε μια διαδρομή που ξετυλίγει τη σκληρή ιστορία της οικογένειάς τους, αλλά και την ιστορία ενός άλλου μαύρου αγοριού που έχει πολλά να διδάξει στον Τζότζο. Η Τζέσμιν Γουόρντ μεταφέρει το αρχετυπικό μυθιστόρημα δρόμου στην ύπαιθρο της Αμερικής του εικοστού πρώτου αιώνα και συνθέτει, μέσα από το αιχμηρό πορτρέτο της οικογένειας του Τζότζο, μια συγκλονιστική αφήγηση ελπίδας κι αγώνα που ταξιδεύει στο παρελθόν και στο παρόν, διερευνώντας τις άσχημες αλήθειες στον πυρήνα της αμερικανικής ιστορίας, αλλά και τη δύναμη, ή τους περιορισμούς, των οικογενειακών δεσμών.
4.ΞΕΡΩ ΓΙΑΤΙ ΚΕΛΑΔΑΕΙ ΤΟ ΠΟΥΛΙ ΣΤΟ ΚΛΟΥΒΙ
To “Ξέρω γιατί κελαηδάει το πουλί στο κλουβί”, το αυτοβιογραφικό βιβλίο της Μάγιας Αγγέλου που πρωτοκυκλοφόρησε το 1969 και έκτοτε επανεκδίδεται και μεταφράζεται συνεχώς, είναι ένα βιβλίο τόσο ευφρόσυνο και τόσο οδυνηρό, τόσο μυστηριώδες και τόσο αξιομνημόνευτο, όσο η ίδια η παιδική ηλικία. Η Μάγια Αγγέλου αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια στις Νότιες Πολιτείες της Αμερικής: παιδικά χρόνια σημαδεμένα από έναν βιασμό, με αποτέλεσμα έναν βαθύτατο ψυχικό κλονισμό που της στερεί τη μιλιά για αρκετά χρόνια, εφηβεία που καταλήγει σε μια σύντομη ερωτική ιστορία, που της αφήνει έναν γιο. Σε μια εποχή κι ένα περιβάλλον έντονων φυλετικών διακρίσεων, η πίστη στη ζωή, η έμφυτη δύναμη για επιβίωση, η αγάπη για τις λέξεις που μπορούν να βάλουν τα πράγματα σε τάξη είναι τα όπλα μιας νεαρής κοπέλας που θα εξελιχθεί σε μια σπουδαία γυναίκα. Το “Ξέρω γιατί κελαηδάει το πουλί στο κλουβί” είναι πλέον ένα κλασικό βιβλίο της αμερικανικής λογοτεχνίας, ένα βιβλίο που θα κερδίζει τις καρδιές και θα διαμορφώνει συνειδήσεις για όσο διαβάζουν οι άνθρωποι.
Ο Έλγουντ Κέρτις ζει στο Ταλαχάσι της Φλόριντα με τη γιαγιά του και πρόκειται να σπουδάσει στο τοπικό κολέγιο. Όμως για ένα μαύρο αγόρι στον Νότο των νόμων του Τζιμ Κρόου, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ένα αθώο λάθος είναι αρκετό για να καταστρέψει το μέλλον. Ο Έλγουντ καταδικάζεται σε εγκλεισμό στο αναμορφωτήριο νέων Νίκελ, που παρέχει “σωματική, πνευματική και ηθική εκπαίδευση”, έτσι ώστε οι ανήλικοι εγκληματίες που βρίσκονται υπό την ευθύνη του να γίνουν “έντιμοι και ειλικρινείς πολίτες”. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα κολαστήριο: το σαδιστικό προσωπικό κακοποιεί σωματικά και σεξουαλικά τους μαθητές, οι διεφθαρμένοι αξιωματούχοι και οι ντόπιοι κλέβουν τα τρόφιμα και τις προμήθειες και κάθε αγόρι που αντιστέκεται είναι πιθανόν να εξαφανιστεί. Ο Έλγουντ έχει βαθιά ριζωμένες μέσα του τις ιδέες του δρ. Μάρτιν Λούθερ Κινγκ – “Ρίξτε μας στη φυλακή, και θα σας αγαπάμε και πάλι”. Ο φίλος του ο Τέρνερ πιστεύει ότι ο Έλγουντ είναι κάτι παραπάνω από αφελής και ότι ο μόνος τρόπος για να επιβιώσουν είναι να έχουν ένα σχέδιο και να αποφεύγουν τα προβλήματα. Βασισμένο σε μια πραγματική ιστορία ενός αναμορφωτηρίου στη Φλόριντα, που λειτούργησε για εκατόν έντεκα χρόνια και κατέστρεψε τη ζωή χιλιάδων παιδιών, αφήνοντας τα σημάδια του πάνω τους ακόμη και μέχρι τις μέρες μας, το βιβλίο αποτελεί μια συγκλονιστική, ορμητική αφήγηση ενός εξαιρετικού Αμερικανού μυθιστοριογράφου.
Ένα δωδεκάχρονο παιδί πουλιέται από τον πατέρα του έναντι χρέους σε έναν πλούσιο έμπορο και από την απλή ζωή της αφρικανικής αγροτικής ενδοχώρας εκτοξεύεται στην πολυπλοκότητα του συναρπαστικού κόσμου των παραλίων, λίγο πριν η Ανατολική Αφρική γίνει θέατρο των λυσσαλέων ανταγωνισμών Γερμανών και Βρετανών αποικιοκρατών για την κατοχή του φυσικού πλούτου της χώρας. Σ’ αυτόν τον κόσμο, όπου συνυπάρχουν, σε μια ευαίσθητη κοινωνική ισορροπία, μουσουλμάνοι και ανιμιστές μαύροι Αφρικανοί, χριστιανοί ιεραπόστολοι, Ινδοί μέτοικοι και οι πρώτοι άπληστοι Ευρωπαίοι άποικοι, ο νεαρός πρωταγωνιστής, ο Γιουσούφ, θα γνωρίσει τη σκληρότητα και την καλοσύνη, τη βία και τον θάνατο, τη φιλία και τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα, την τυφλή δίψα για κέρδος και την τυχοδιωκτική τόλμη των πλανόδιων εμπόρων της εποχής. Μια ιστορία ενηλικίωσης και συνάμα μια επική αφήγηση σπάνιου λυρισμού από τον πέμπτο κατά σειρά βραβευμένο με Νόμπελ Αφρικανό συγγραφέα.