«Μη με αφήσει ποτέ» | Ένα δυνατό μήνυμα μέσα από μια διαφήμιση!

Αφορμή στάθηκε η συγκλονιστική καμπάνια της Lacta σε συνεργασία με το Κέντρο Γυναικείων Ερευνών και Μελετών Διοτίμα για τις γυναικοκτονίες που μετράνε πλέον 13 στην χώρα μας.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΗΕ σε παγκόσμιο επίπεδο, δολοφονούνται καθημερινά 137 γυναίκες, από τον άντρα/σύντροφο τους ή από κάποιον συγγενή τους.

Η φετινή ταινία μικρού μικρούς της Lacta αυτή την φορά δεν υμνεί την αγάπη και τον έρωτα, αλλά παρουσιάζει την πορεία μίας σχέσης μέχρι την γυναικοτονία. Το σποτ ξεκινά με ένα ερωτευμένο ζευγάρι που ζει ξέγνοιαστες στιγμές, μέχρι που ο άνδρας αρχίζει να καταπιέζει τη γυναίκα. Η ζήλια του προς αυτήν καταλήγει στο θάνατο της. Σε όλη τη διάρκεια αυτών των σκηνών, ο σύντροφος της νεαρής κοπέλας δε σταματά να της επαναλαμβάνει: «Θα είσαι δικιά μου, μόνο δικιά μου» και «Μη μ’ αφήσεις ποτέ».

Είναι δυνατόν εν έτη 2021 να μιλάμε ακόμα για θέματα φεμινισμού, έμφυλες βίας και πατριαρχίας; Η απάντηση είναι πως ΝΑΙ από την στιγμή που υπάρχουν γονείς που μεγαλώνουν τα αγόρια τους, από την μικρή τους κιόλας ηλικία πως είναι το ισχυρό φύλο, πως ο άντρας πρέπει να έχει το πάνω χέρι, πως ο άντρας πρέπει να είναι κυνηγός, για να γίνουν «αληθινοί άντρες» πρέπει να συμπεριφέρονται στις γυναίκες σαν να είναι ένα «κομμάτι κρέας». Ενώ θα έπρεπε να μαθαίνουν πως να σέβονται τις γυναίκες. Η παρουσία της πατριαρχίας υπάρχει ακόμα, όσο και αν προσπαθούμε να την καταρρίψουμε. Αντιθέτως τις κόρες τους τις μεγαλώνουν με το αίσθημα του φόβου, φόβο για το φύλο τους, τον φόβο να μην φορέσουν φούστα γιατί έξω έχει πολλούς άντρες που μπορεί να τις παρεξηγήσουν, με την εντύπωση πως οι γυναίκες απαγορεύεται να είναι τόσο σεξουαλικά ενεργές.  Γι΄αυτό ο βιασμός είναι ένα απ’ τα εγκλήματα που ποτέ δεν αναζητείται ο ηθικός αυτουργός τους, γιατί δεν μπορεί να καταδικαστεί μια ολόκληρη κοινωνία. Μήπως τα στερεότυπα πάνω στα οποία μας μεγαλώνει η κοινωνία, πυροδοτούν μια κουλτούρα βιασμού; Από την αρχή του κόσμου, οι γυναίκες αποτελούν θύματα της παγκόσμιας αυτής μάστιγας. Ο κόσμος θα ήταν πιο εύκολος για τις γυναίκες, αν οι γονείς μεγάλωναν τα παιδιά τους -κυρίως τα αγόρια και σε κάποιες περιπτώσεις και τα κορίτσια- με αξίες και ιδανικά που να σέβονται τις γυναίκες αλλά γενικά τον άνθρωπο. Έναν κόσμο που να έχει περισσότερη σημασία, να μην γίνει κάποιος κακοποιός, εγκληματίας, βιαστής και να είναι ένα σωστό μέλος της κοινωνίας, που θα σέβεται τους συνανθρώπους της. Είναι αστείο να μεγαλώνεις μισογύνηδες επειδή πιστεύεις ότι έτσι το παιδί σου θα να γίνει gay.

Έτσι μπαίνεις σε μια σχέση όπου αυτή η νοοτροπία πυροδοτείτε και η γυναίκα παρουσιάζεται παθητική, σεξουαλικό αντικείμενο, κτήμα του άντρα της. Σίγουρα έχεις ακούσει την έκφραση  “η κυρία του κυρίου”. Ποτέ δεν ήταν κτήμα του! Πάνω από 20 χρόνια που η Ελλάδα μετράει εκατοντάδες θύματα ενδοοικογενειακής βίας, που έχασαν τη ζωή τους από χέρια συντρόφων, συζύγων και πατεράδων. Βία είναι κάθε ενέργεια (περιλαμβανομένων και των απειλών τέτοιων ενεργειών) που στηρίζεται στο φύλο και προκαλεί φυσική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη και την εξαναγκαστική ή αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας της, ανεξάρτητα από το αν αυτή συμβαίνει σε δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο. Μία στις πέντε γυναίκες έχει υποστεί σωματική και/ή σεξουαλική βία από νυν ή τέως σύντροφο. Δυστυχώς όμως οι βιαστές δεν φαίνονται εξ αρχής, είναι άντρες που συναντάμε καθημερινά στην γειτονιά, στη δουλειά ακόμη και στην οικογένεια. Είναι από κάθε κοινωνική τάξη ή επάγγελμα.

Η βία μέσα σε μια σχέση διακρίνεται σε τρεις φάσης. Η πρώτη φάση είναι αυτή όπου εμφανίζονται κάποιες έντασης, «μικροεπεισόδια» κακοποίησης με χρήση κυρίως της λεκτικής και ψυχολογικής βία. Στην δεύτερη φάση, οι εντάσεις κορυφώνονται με σκηνές κακοποίησης, έντονα επεισόδια βίας που συνήθως περιλαμβάνουν όλες τις μορφές κακοποίησης, κυρίως σωματική βία. Τέλος στην τρίτη φάση είναι η ‘συγνώμη’ του θύτη και η υπόσχεση πως θα αλλάξει. Πολλά από τα θύματα δείχνουν ανοχή και είναι διατεθειμένα να ξεχάσουν τα κακοποιητικά επεισόδια γιατί νιώθουν έντονα το ενοχικό συναίσθημα. Η τρίτη φάση δεν είναι το τέλος της βίας, αλλά η αρχή της κακοποιητικής σχέσης μου βρίσκεσαι.

Η γυναίκα που πέφτει θύμα βιασμού, φοβάται να το καταγγέλλει. Φοβάται την αντιμετώπιση από τον κοινωνικό περίγυρο, την ανδροκρατική αντίληψη ότι τα “ήθελε”. Γιατί δεν φώναξε; Γιατί δεν αντέδρασε αλλιώς; Γιατί έμεινε; Υπάρχουν λόγοι γι’ αυτό. Μην κατηγορείς το θύμα. Εμείς πρέπει να δείξουμε ενσυναίσθηση και κατανόηση. Σκέψου επομένως, πριν πεις, «Αυτή κάτι θα του έκανε» ή «σίγουρα λέει ψέματα», σκέψου πριν κατηγορήσεις το θύμα.

Η Καρολάιν, η Γαρυφαλλιά, η Αγγελική, η Ανδριάννα, η Ζωή και άλλες τόσες έχασαν την ζωή τους με μόνη αιτιολογία το ίδιο τους το φύλο. Πέθαναν γιατί ήταν ‘η κακια η ωρα’, γιατί την ήθελε ‘γι΄αυτόν μόνο’, γιατί του ‘άρεσε’, γιατί ζήλευε… όπως ομολόγησαν οι θύτες. Δεν αποτελούν εγκλήματα πάθους όπως τα ονομάζουν, αλλά ούτε και ‘η κακιά στιγμή’. Δεν είναι υπερβολικής αγάπης, ζήλιας ή πάθος. Είναι γυναικοκτονία! Αυτό μας αποδεικνύει, ότι η πιο ισχυρή πανδημία είναι ο μισογυνισμός.

Η ψυχολογική και η φυσική βία είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. Δεν υπάρχει φυσική βία χωρίς να έχει προϋπάρξει ψυχολογική βία. Μην μένεις σιωπηλή…ήρθε η ώρα να μιλήσεις!

Δεν πίστευα ποτέ πως θα με σκοτώσει. Συνέχεια έλεγε πόσο μ’ αγαπάει. Δημήτρη (Μήτσου) Ζαρκάδα.