«Ραντεβού» Με Την Παράδοση!

Από την σχεδόν εικοσάχρονη εμπειρία μου ως δασκάλα μόδας, στους Έλληνες σπουδαστές, αυτό που περισσότερο μειονεκτεί σε σχέση με τους υπόλοιπους σπουδαστές του ιδίου αντικειμένου σε όλον τον κόσμο είναι η εντύπωση που έχουν, οι ίδιοι για τους εαυτούς τους και η διάθεση τους να εξελίξουν τις γνώσεις που τους παρέχονται, έστω και με δική τους πρωτοβουλία.

Ξεκίνησα κάποτε, όπως κάθε άνθρωπος που σέβεται την ενασχόληση του με το κοστούμι, να μελετάω την Ελληνική παραδοσιακή φορεσιά. Στα πλαίσια της έρευνας αυτής, βρέθηκα στο μουσείο Ελληνικής λαικής τέχνης να παρακολουθώ μαθήματα παραδοσιακού κεντήματος. Σπουδαία η δασκάλα -μεγάλη σε ηλικία και εξαιρετική στη δουλειά της- και μαθήτριες πολλές που την κοιτούσαν όχι μόνο στα δάχτυλα, με τα οποία έδειχνε περίτεχνες βελονιές αλλά και στα χείλη , καθώς από αυτά έβγαιναν λόγια που τους μετέφεραν εκτός από τις τεχνικές πληροφορίες , την αίσθηση μιας άλλης καθημερινότητας, πολύχρωμης και ξεχασμένης, όσο οι βελονιές..

Κάθε εποχή έχει και τις δικές της συνήθειες και το κέντημα ήταν η συνήθεια μιας εποχής που η χαρά, η λύπη, η προσμονή, η περηφάνια, η μελαγχολία, η διάθεση κάθε λαού να ξεχωρίσει και να διατηρήσει στο χρόνο τα ξεχωριστά εκείνα στοιχεία που τον απαρτίζουν αποτυπώνεται στη λαική τέχνη και εκφράζεται με άπειρα μοτίβα και πολλές διαφορετικές βελονιές. Από τις πολύ γνωστές σε όλους μας σταυροβελονιά, ρίζα, αλυσίδα έως τις πιο περίπλοκες όπως Βυζαντινή και ροδίτικη κ.α. η κάθε γυναίκα χρησιμοποιούσε τον καμβά του κεντήματος της ως το μέσο με το οποίο θα δείξει την διάθεση της για δημιουργία, τις σκέψεις της, τις ικανότητες της εντέλει – σε μια εποχή που έλειπε το βήμα στις γυναίκες – με τρόπο ταπεινό μεν, σταθερό ωστόσο -όπως και οι βελονιές- την ταυτότητα της.

“Μην ξεφεύγετε από το σχέδιο, βάλτε τη δική σας προσωπικότητα στα χρώματα, κάντε προσεκτικά και όχι πρόχειρα κ βιαστικά τη δουλειά σας, μη φλυαρείτε”.., είναι μερικές από τις φράσεις που άκουσα πολλές φορές στη διάρκεια αυτών των μαθημάτων. Φράσεις που δείχνουν πώς να κεντάς με ευγένεια και πως ακόμα και στις πιο ελεύθερες στιγμές -όπως τα απογεύματα του κεντήματος- οι γυναίκες έπρεπε να ακολουθούν το savoir vivre μιας εποχής.

Έφτιαξα αυτό – σχέδιο από ποδιά Κυπριακής παραδοσιακής φορεσιάς, με ροδίτική βελονιά – αλλά έμαθα εκτός από κέντημα, συνταγές για γλυκά κουταλιού, πολλά στοιχεία της πρόσφατης ιστορίας του τόπου μας από πρώτη πηγή, τι δεν επιτρέπεται να κάνει μια γυναίκα και άλλα πολλά. Θεωρήθηκα μεγάλη επαναστάτρια γιατί στο σχέδιο μου χρησιμοποίησα μπλε χρώμα που μου αρέσει αντί για κόκκινο που επιβάλετε στο συγκεκριμένο σχέδιο.
Θα το μάθω στις μαθήτριες μου να το κεντάνε και αυτές.

Η Μαρία Διαμάντη γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στο οικογενειακό ατελιέ και σχολή ραπτικής που η γιαγιά της διατηρούσε από το 1930. Σπούδασε σχέδιο μόδας και ενδυματολογία θεάτρου και δίδαξε σε σχολές μόδας στην Ελλάδα. Το 2011 δημιούργησε το δικό της ατελιέ στον ίδιο δρόμο του Κεραμικού όπου στεγαζόταν το ατελιέ της γιαγιάς της, την οδό Μαραθώνος. Από τότε σχεδιάζει και πουλά ρούχα χειροποίητα, αποκλειστικά κατασκευασμένα για το άτομα για το οποίο προορίζονται, αναβίωσε τα »μαθήματα μόδας» που η γιαγιά της παρέδιδε και μελετά και κατασκευάζει τα “γλυπτά φορέματα” .
Πρόσφατα επέκτεινε τις δραστηριότητες του ατελιέ παραδίδοντας on-line μαθήματα μόδας σε Έλληνες του εξωτερικού σε όλο τον κόσμο μέσω τον οποίων η ομάδα της μεγάλωσε και απέκτησε διεθνή χαρακτήρα.

Μαρία Διαμάντη. Πορτραίτο με γλυπτό μπούστο κατασκευασμένο από εκατό χειροποίητα μίνι-καπέλα πάνω σε διάφανο τούλι.

Έγχρωμη φωτογραφία: Αργύρης Βαβουγιός © 2018, Maria Diamandi atelier, Athens