Η ενσυναίσθηση αυξάνει το συναίσθημα του πόνου μεταξύ φίλων

Ίσως στη δυστυχία να μην αρέσει η συντροφιά. Όταν πρόκειται για το σωματικό πόνο, νιώθουμε χειρότερα όταν έχουμε ένα φίλο πλάι μας που υποφέρει όπως εμείς. Αυτό υποστηρίζει μια έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό «Current Biology».

 

Η μελέτη δεν είχε σκοπό να εξάγει συμπεράσματα σχετικά με το αν ξεπερνάμε μια άσχημη κατάσταση με λίγη βοήθεια από τους φίλους μας, αλλά αν επηρεαζόμαστε από τα δικά τους συναισθήματα. Έτσι κατέληξε στη διαπίστωση ότι το στρες που προκαλείται από μια συνάντηση με έναν άγνωστο άνθρωπο, μπορεί να εμποδίσει τη μετάδοση των συναισθημάτων, η οποία σε άλλες περιπτώσεις είναι ανεξέλεγκτη. Η έρευνα έδειξε πως ακόμα και τα ποντίκια εμφάνισαν μεγαλύτερα ποσοστά πόνου, όταν βίωσαν εξίσου μίζερες «γνώριμες» συναντήσεις.

 

«Ο πόνος ενός ανθρώπου προστίθεται στον πόνο του άλλου, καθιστώντας τον πιο δυνατό απ’ όσο πραγματικά είναι», δήλωσε ο ερευνητής νευρολογίας Jeffrey Mogil του Πανεπιστημίου McGill στο Μόντρεαλ, επικεφαλής ερευνητής της μελέτης. «Και στα δύο είδη αυτό συμβαίνει μόνο στις περιπτώσεις που οι δύο πλευρές γνωρίζονται».

 

Η μετάδοση του πόνου

Για τα ποντίκια, τα πειράματα συμπεριελάμβαναν μερικές απλές ενέσεις και περιορισμούς. Οι άνθρωποι ωστόσο, έπρεπε να κρατήσουν το ένα τους χέρι σε κουβά με νερό πολύ παγωμένο, στους 4 βαθμούς Κελσίου.

 

Οι μετρήσεις έγιναν την ώρα που είχαν το χέρι τους στο νερό και συναντούσαν είτε κάποιον γνωστό είτε κάποιον άγνωστο άνθρωπο. Όταν μόνο το ένα άτομο βίωνε τον πόνο του κρύου νερού, δεν σημειωνόταν κάποια μετατροπή στη μέτρηση του πόνου των δύο πλευρών. Όταν και οι δύο πονούσαν, εμφάνιζαν υψηλότερη αντίληψη του δικού τους πόνου στην περίπτωση που βρίσκονταν με κάποιον γνωστό, ενώ στην περίπτωση που βρίσκονταν με κάποιον άγνωστο που επίσης υπέφερε, δε συνέβαινε το ίδιο.

 

Οι έρευνες στο εργαστήριο του Mogil, οι οποίες είχαν δείξει παρόμοιες αντιδράσεις μεταξύ ποντικιών, αναρωτήθηκαν αν το στρες της συνάντησης με κάποιον άγνωστο είχε σχέση με την αντίληψη του πόνου.  Οι ερευνητές μέτρησαν τα επίπεδα του άγχους που σχετίζονται με την ορμόνη κορτιζόλη. Ήταν υψηλότερη κατά τη διάρκεια συναντήσεων με αγνώστους.

 

Όταν χορήγησαν ένα φάρμακο που εμποδίζει τα αποτελέσματα της έκκρισης της ορμόνης, αυτόματα οι άγνωστοι έγιναν φίλοι, ανεβάζοντας τις μετρήσεις του πόνου.

 

Το φάρμακο όμως δεν ήταν το μόνο που λειτούργησε για να αφαιρέσει το άγχος. Προφανώς, «το μόνο που χρειαζόμαστε είναι αγάπη», ή μερικά τραγούδια των Beatles. Οι ερευνητές ανέθεσαν στους αγνώστους να παίξουν τραγούδια των Beatles στο βιντεοπαιχνίδι «Rock Band». Αφού λοιπόν οι άγνωστοι έπαιξαν μαζί το παιχνίδι αυτό, ο πόνος από το προηγούμενο πείραμα έγινε μεταδοτικός, αποτέλεσμα που δεν εντοπίστηκε όταν είχαν παίξει μόνοι τους στο παιχνίδι, σύμφωνα με τη μελέτη.

 

Ο ρόλος της ενσυναίσθησης

Ο Mogil πείστηκε ότι η αύξηση στις εκτιμήσεις του πόνου είναι μια εκδήλωση ενσυναίσθησης, τουλάχιστον στην απλούστερη μορφή της. Επομένως, σύμφωνα μ’ αυτό, ακόμα και τα ποντίκια εμφανίζουν ενσυναίσθηση.

 

«Η ενσυναίσθηση είναι ένα πολυδιάστατο φαινόμενο», δήλωσε ο Mogil. «Είναι μια ομάδα χαρακτηριστικών, εκ των οποίων η απλούστερη μορφή είναι κάτι που ονομάζεται συναισθηματική μεταδοτικότητα. Και η συναισθηματική μεταδοτικότητα ερμηνεύεται πολύ απλά όταν η συναισθηματική μου κατάσταση επηρεάζει τη δική σου συναισθηματική κατάσταση».

 

Οι επιστήμονες που μελετούν την ανθρώπινη συμπεριφορά υποθέτουν ότι χωρίς τη μεταβίβαση της συναισθηματικής πληροφορίας, η ενσυναίσθηση και η θετική κοινωνική συμπεριφορά δεν είναι δυνατή. Ακόμα και ψυχοπαθείς φαίνεται πως βρίσκονται σε θέση να βιώνουν ενσυναίσθηση, όπως δείχνει σχετική μελέτη εγκεφάλου. Όμως υπάρχει έντονη συζήτηση σχετικά με το αν τα ζώα μπορεί να είναι πραγματικά συμπονετικά ή φιλεύσπλαχνα. Ο Mogil υποψιάζεται ότι οι άνθρωποι σκέφτονται κάποια πράγματα παραπάνω απ’ όσο πρέπει.

 

«Πιστεύουμε ότι οι ανθρώπινες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις είναι περίπλοκες, αλλά νομίζω ότι αυτό είναι απλώς μια ψευδαίσθηση. Το πιστεύουμε αυτό επειδή το βιώνουμε», είπε. «Στην πραγματικότητα είναι πολύ απλούστερα τα πράγματα, κάτι που κάνουν και τα υπόλοιπα ζώα».

 

H Peggy Mason, ερευνήτρια νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, είχε δοκιμάσει το εξής: αν οι αρουραίοι θα βοηθούσαν ο ένας τον άλλο σε δύσκολες φάσεις όπως είναι για παράδειγμα, η διάσωση κάποιου από εγκλεισμό. Θα το κάνουν, αλλά με ορισμένα κοινωνικά όρια, δείχνουν οι μελέτες της.

 

Οι αρουραίοι θα απελευθερώσουν τους άγνωστους αρουραίους που έχουν το δικό τους γενετικό είδος, αλλά όχι εκείνους που προέρχονται από άλλο είδος, σύμφωνα με τις μελέτες της Mason. Οι αρουραίοι ωστόσο που συστεγάζονται, ακόμα κι αν είναι από διαφορετικά είδη, εξαλείφουν αυτή τη διάκριση και απελευθερώνουν και τα υπόλοιπα είδη. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως ένας αρουραίος που έχει μεγαλώσει με αρουραίους άλλου είδους και δεν έχει δει ποτέ το δικό του είδος, δεν θα βοηθήσει έναν αρουραίο από το δικό του είδος, όπως διαπίστωσε.

 

Για το λόγο αυτό, η μελέτη του Mogil με το “Rock Band” της κίνησε το ενδιαφέρον. «Η συμμετοχική διαδικασία οδηγεί σε οικειότητα κι αυτό είναι πολύ καλό», είπε. «Η συνεργασία συνεπώς οδηγεί σε αλλαγή στον τρόπο που βλέπουμε τους άλλους». Η Mason τώρα αναρωτιέται αν θα μπορούσε να υπάρξει αντίστοιχη «Rock Band» για να κάνει τα τρωκτικά πιο θετικά στην κοινωνική τους συμπεριφορά.

 

Ίσως αν τους έπαιζε ένα τραγούδι σχετικό με την αγάπη;

 

 

πηγή: cell.com

 

Το διαβάσαμε στο psychologynow.gr