Hard & Soft skills που χρειάζεται να έχει ένας ψυχολόγος-θεραπευτής

Το επάγγελμα του ψυχολόγου είναι καθαρά ανθρωποκεντρικό και στοχεύει στη μελέτη και κατανόηση των ανθρώπινων συμπεριφορών, ενώ επιδιώκει τη βελτίωση της ψυχικής και συναισθηματικής υγείας του θεραπευόμενου. Για αυτό το λόγο, ο επαγγελματίας πρέπει να διαθέτει ποικίλες δεξιότητες, που θα τον βοηθήσουν κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του.

Είτε λοιπόν πρόκειται για hard, είτε για soft skills, ο συγκεκριμένος ειδικός χρειάζεται να είναι οπλισμένος με συγκεκριμένες ικανότητες και χαρακτηριστικά, τα οποία με τη σειρά τους θα τον εδραιώσουν στον χώρο.

Ποια είναι αυτά και πώς μπορεί να τα αποκτήσει; Σας τα παρουσιάζουμε όλα παρακάτω!

Hard skills

Με τον όρο hard skills, ή “σκληρές/κάθετες δεξιότητες” περιγράφουμε το σύνολο των γνώσεων που αντιστοιχούν σε κάθε επάγγελμα. Σε αυτήν την περίπτωση, η θεωρία παίρνει τη μορφή πράξης και ενισχύει τον επαγγελματία με εξειδικευμένες γνώσεις, όπως είναι για παράδειγμα η αποτελεσματική χρήση των διάφορων ψηφιακών συστημάτων. Ο ψυχολόγος-θεραπευτής λοιπόν θα πρέπει να είναι καταρτισμένος με όλα τα απαραίτητα hard skills που σχετίζονται με τον κλάδο της ψυχολογίας.

Πιο συγκεκριμένα, είναι απαραίτητο να διαθέτει:

➔ Πτυχίο

Το πτυχίο ψυχολογίας πιστοποιεί ότι ο επαγγελματίας έχει διδαχθεί όλες τις θεωρίες και είναι σε θέση να τις αξιοποιήσει όταν χρειαστεί. Έχει λοιπόν όλες εκείνες τις γνώσεις που του επιτρέπουν να κάνει την είσοδό του στην αγορά εργασίας και να συνεργαστεί με τους εκάστοτε θεραπευόμενους. Είτε είναι σε προπτυχιακό επίπεδο, είτε έχει εκπαιδευτεί παραπάνω, για παράδειγμα με ένα Μεταπτυχιακό στην Οργανωσιακή Ψυχολογία, το πτυχίο του επιτρέπει να εξασκήσει νόμιμα το επάγγελμα που έχει επιλέξει.

➔ Συγκεκριμένη προσέγγιση

Ένας φοιτητής ψυχολογίας, όπως είδαμε παραπάνω, έχει μία γενική εικόνα του συνόλου των θεωριών και κατά τη διάρκεια των φοιτητικών του χρόνων, επιλέγει την προσέγγιση που του ταιριάζει. Με βάση λοιπόν αυτή και τις θεωρίες που την περιγράφουν, θα ασκήσει το επάγγελμα και τη θεραπευτική του γραμμή, κάτι το οποίο αναδεικνύει και τη σημαντικότητά της.

➔ Διαγνωστικές δεξιότητες

Ο ψυχολόγος-θεραπευτής πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζει τα ψυχικά ζητήματα του θεραπευόμενου και εν συνεχεία να τα προσεγγίζει θεραπευτικά. Είναι αναγκαίο λοιπόν να είναι καταρτισμένος με όλες τις απαραίτητες διαγνωστικές δεξιότητες, οι οποίες θα φέρουν στην επιφάνεια το πρόβλημα και θα το κάνουν ακόμα πιο ξεκάθαρο στα μάτια του.

➔ Γνώση μεθόδων και εργαλείων

Ανάλογα με την προσέγγιση και τη γραμμή θεραπείας, οι ψυχολόγοι πρέπει να ξέρουν να χρησιμοποιούν τις απαραίτητες μεθόδους και τα διάφορα εργαλεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι παιδοψυχολόγοι, οι οποίοι χρησιμοποιούν παιχνίδια και υλικά, για να κατανοήσουν τις συμπεριφορές των παιδιών και να φέρουν στην επιφάνεια κρυμμένους τους φόβους και ανάγκες.

Soft skills

Αφού λοιπόν είδαμε πιο αναλυτικά τα hard skills που πρέπει να έχουν απαραίτητα οι ψυχολόγοι-θεραπευτές, είναι η κατάλληλη στιγμή να δούμε και κάποια ενδεικτικά soft skills. Οι συγκεκριμένες “μαλακές/οριζόντιες δεξιότητες” αφορούν όλες εκείνες τις ικανότητες που είναι ανεξάρτητες από τις γνώσεις, αλλά εξίσου απαραίτητες για τους επαγγελματίες του χώρου.

Πιο αναλυτικά, ένας ψυχολόγος χρειάζεται να έχει:

➔ Επικοινωνιακές δεξιότητες

Ο επαγγελματίας είναι απαραίτητο να μπορεί να επικοινωνεί, να ακούει και να αλληλεπιδρά με τον θεραπευόμενο. Μόνο τότε θα επιτύχει τη δημιουργία μιας ουσιαστικής σχέσης, απαραίτητης για το θεραπευτικό πλαίσιο. Επιπλέον, πρέπει να  προσπαθεί συνεχώς για την εδραίωση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος, στο οποίο οι συνδιαλεγόμενοι θα μπορούν να μιλάνε ανοιχτά, χωρίς την παρουσία φόβου και δεύτερων σκέψεων.

➔ Ενσυναίσθηση

Η ενσυναίσθηση συνδέεται άμεσα με τη συναισθηματική νοημοσύνη και πρέπει να είναι σημαντικό χαρακτηριστικό όλων των επαγγελματιών ψυχικής υγείας. Ο ψυχολόγος λοιπόν πρέπει να αναγνωρίζει τα συναισθήματα του θεραπευόμενου και να μπορεί να τα κατανοεί. Δεν ταυτίζεται σε καμία περίπτωση με τη συμπάθεια ή τη συμπόνια και συνεπώς δεν θα πρέπει να συγχέεται με αυτούς τους όρους.

➔ Αξίες

Όπως τονίσαμε και παραπάνω, το επάγγελμα του ψυχολόγου είναι καθαρά ανθρωποκεντρικό και για αυτό το λόγο είναι απαραίτητο να συνδέεται με αξίες και αρετές που εξυμνούν την ανθρώπινη φύση. Ο ψυχολόγος λοιπόν πρέπει να υποστηρίζει ένα σύνολο αξιών που ταυτίζονται με τον θεραπευόμενο και βοηθούν στη συνολική διαδικασία.

Φτάνοντας στο τέλος, είδαμε κάποια από τα hard και soft skills που χρειάζεται να έχει ένας ψυχολόγος-θεραπευτής. Με βάση αυτά θα μπορέσει να ασκήσει το επάγγελμά του με σεβασμό και αγάπη προς το συνολικό πλαίσιο, αλλά και τον άνθρωπο!