Ευαλωτότητα: Ποια είναι τα οφέλη της και γιατί την φοβόμαστε τόσο

Η ευαλωτότητα είναι μια κατάσταση συναισθηματικής έκθεσης που συνοδεύεται από έναν ορισμένο βαθμό αβεβαιότητας.

Περιλαμβάνει την προθυμία ενός ατόμου να δείξει τα συναισθήματα του ή να επιτρέψει την αδυναμία του να φανεί. Εν ολίγοις, ευάλωτος είναι αυτός που αφήνει τα συναισθήματα του να γίνουν γνωστά, πράγμα που σημαίνει την αρχική παραδοχή των εκάστοτε συναισθημάτων στον ίδιο του τον εαυτό και στη συνέχεια την έκφραση των συναισθημάτων αυτών σε άλλους ανθρώπους.

Ο φόβος της ευαλωτότητας είναι ένας πολύ συνηθισμένος φόβος. Μόλις κατανοήσουμε αυτήν την συναισθηματική πρόκληση, μπορούμε να μάθουμε πώς να είμαστε ευάλωτοι και γιατί η κατάσταση αυτή μπορει να μας φέρει μόνο οφέλη.

 «Η ευαλωτότητα είναι ο πυρήνας όλων των συναισθημάτων. Το να νιώθεις σημαίνει να είσαι ευάλωτος. Το να πιστεύεις ότι η ευαλωτότητα είναι αδυναμία είναι σαν να πιστεύεις ότι το συναίσθημα είναι αδυναμία».

Brené Brown

Γιατί είναι σημαντική η ευαλώτητα

Η Brené Brown, στην οποία έχω αναφερθεί και σε προηγούμενο άρθρο (μπορεις να το βρεις εδώ), υποστηρίζει ότι η ευαλωτότητα είναι ένα ισχυρό δείγμα θάρρους και ότι μας επιτρέπει να γινόμαστε κατανοητοί στους ανθρώπους που είναι σημαντικοί στη ζωή μας. Το να είσαι ευάλωτος λειτουργεί, επισης, ως ο πιο βασικός παράγοντας για την προώθηση της αυθεντικότητας και της αγάπης.

Όταν αρχίσεις να αγκαλιάζεις και να αποδέχεσαι την ευαλωτότητα, τότε θα διαπιστώσεις ότι αποκτάς σημαντικά συναισθηματικά οφέλη, όπως:

• Μεγαλύτερη δύναμη: Με το να βάζεις τον εαυτό σου σε καταστάσεις, όπου αισθάνεσαι ευάλωτος, αρχίζεις να αποκτάς μεγαλύτερη εμπιστοσύνη και πίστη στην ικανότητα σου να χειρίζεσαι δύσκολες καταστάσεις. Αυτό μπορεί να σε βοηθήσει να γίνεις πιο ανθεκτικός απέναντι στις δυσκολίες της ζωής.

• Ισχυρότερες σχέσεις: Το να είσαι ευάλωτος μπροστά σε άλλους είναι ένας τρόπος για να καλλιεργήσεις την οικειότητα, αφού ετσι μεγιστοποιείται η ενσυναίσθηση και η σύνδεση που νιώθεις με τους ανθρώπους στη ζωή σου.

• Ουσιαστική αποδοχή του εαυτού: Το να είσαι ευάλωτος σου επιτρέπει να αποδέχεσαι και να αγκαλιάζεις διαφορετικές πτυχές του εαυτού σου και με αυτόν τον τροπο αυτόματα αυξάνεις την αυτοπεποίθηση και την αυθεντικότητα σου.

Αφού η ευαλωτότητα έχει τόσα οφέλη, τότε γιατι τόσοι άνθρωποι την φοβούνται;

Γιατι είναι ένα σημάδι αδυναμίας

Για ένα τεράστιο χρονικό διάστημα η ευαλωτότητα ταυτιζόταν με το γυναικείο φύλο και θεωρούνταν μια μορφή αδυναμίας. Στην ουσία, όμως, η ευαλωτότητα είναι αυτή που μας κάνει ανθρώπους και αυτή που μας καθορίζει. Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να είσαι ευάλωτος και σε καμία περίπτωση η ευαλωτότητα δεν σημαίνει αδυναμία . Στην πραγματικότητα, το να μπορείς να μοιράζεσαι και να εκφράζεις πώς νιώθεις είναι μια μορφή δύναμης. Η κοινωνία έχει προωθήσει την ιδέα ότι το να είσαι ευάλωτος είναι επιτρεπτό μόνο αν εισαι γυναίκα, αποτρέποντας τους άνδρες να ανοιχτούν και θεωρώντας τους εκείνους που είναι ευάλωτοι ως «λιγότερο άνδρες», αμφισβητώντας έτσι τον ανδρισμό τους.

Γιατί φοβούνται την κριτική

Ο βαθιά ριζωμένος ανθρώπινος φόβος για την γνώμη των άλλων λειτουργεί ως κατασταλτικός παράγοντας στην έκφραση των συναισθημάτων ανεξαρτήτως κατάστασης. Αντί να εστιάζουν στο ποσο απελευθερωτικό είναι να μοιράζονται τα συναισθήματα τους  και να είναι ευάλωτοι, οι άνθρωποι συνηθίζουν να κάνουν κατευθείαν το χειρότερο σενάριο, όπου πιστεύουν ότι οι άλλοι θα σχηματίσουν αρνητική άποψη για την κατάσταση και θα τους δουν με άσχημο μάτι. Αυτό προέρχεται, επίσης, από την επιθυμία των ανθρώπων να έχουν τον έλεγχο όλων των καταστάσεων και όταν βρεθούν σε μια κατάσταση που δεν μπορούν να ελέγξουν, όπως η αντίδραση των άλλων, τότε κλείνονται και αρνούνται να απελευθερωθούν από τα συναισθήματα τους.

Γιατί δεν ξέρουν πως να είναι ευάλωτοι

Αν κάποιος δεν ξέρει πώς να είναι ευάλωτος, τότε πώς μπορεί να προσπαθήσει να είναι ευάλωτος; Ανάλογα με το περιβάλλον του ατόμου, την ανατροφή του και τους ανθρώπους με τους οποίους συναναστρέφεται, είναι πιθανό κάποιος να μην έχει δει ποτέ ανθρώπους να είναι ευάλωτοι. Επομένως όταν στην ζωή σου, συνειδητά ή ασυνείδητα δεν εχεις ευάλωτους ανθρώπους, είναι λογικό να μην ξέρεις πώς να είσαι ευάλωτος. Η ευαλωτότητα σε αυτή την περίπτωση γίνεται μια ξένη έννοια για το άτομο, το οποίο πρέπει να περάσει από τη διαδικασία ολικής αλλαγής και συνειδητοποίησης. Η αλλαγή αυτή, όπως και κάθε αλλαγή στη ζωή μας, μπορεί να είναι τρομακτική.

Προηγούμενες εμπειρίες και τραύματα

Τα τραύματα και οι εμπειρίες του παρελθόντος έχουν έναν τρόπο να επανέρχονται και να εκδηλώνονται στις καθημερινές μας αλληλεπιδράσεις με τους ανθρώπους. Τα τραύματα της παιδικής μας ηλικίας ή ακόμα και της ενήλικης ζωής, μας στερούν την ικανότητα να είμαστε ευάλωτοι και ανοιχτοί, καθώς μαθαίνουμε να συγκρατούμε τα συναισθήματα μας για να προστατευτούμε από τον πόνο ή την ντροπή. Σε καταστάσεις, στις οποίες οι προηγούμενες εμπειρίες μας με το να είμαστε ευάλωτοι πήγαν στραβά ή προκάλεσαν πόνο, έχουμε την τάση να κλείνουμε τα μάτια μας και να απομακρυνόμαστε από τους ανθρώπους, επειδή δεν θέλουμε να ξαναπεράσουμε αυτόν τον πόνο. Όλα αυτά είναι κατανοητά, αλλά ταυτόχρονα και επιβλαβή, γιατί μόνο αν ανοιχτούμε και γίνουμε ευάλωτοι μπορούμε να θεραπευτούμε.

“Ευαλωτότητα σημαίνει να είσαι αρκετά δυνατός και ασφαλής μέσα σου, ώστε να μπορείς να βγεις έξω χωρίς την πανοπλία σου. Αυτό είναι πραγματική δύναμη και θάρρος. Η πανοπλία μπορεί να φαίνεται σκληρή αλλά το μόνο που κάνει είναι να καλύπτει την ανασφάλεια και το φόβο.”