Αρχή του Σχολείου: Συμβουλές για Γονείς για μια καλή καινούργια Αρχή & Αλλαγή στη ζωή των παιδιών τους

Γράφει η Τζίνα Θανοπούλου

Οι πρώτες μέρες του σχολείου, ακόμα και η πρώτη περίοδος ενός τριμήνου, είτε είναι στη πρώτη  τάξη του δημοτικού ή του γυμνασίου, είτε είναι αλλαγή σε καινούργιο σχολείο, ή σε μία καινούργια βαθμίδα, ή τάξη,  είναι μία απαιτητική & δύσκολη εμπειρία για τα περισσότερα παιδιά, αλλά και για τους ίδιους τους γονείς, που πρέπει να μάθουν να διαχειριστούν σωστά & έγκαιρα τις πρακτικές, αλλά ιδιαίτερα τις κοινωνικές & συναισθηματικές αλλαγές και συνθήκες που θα βιώσουν τα παιδιά τους . Οι αλλαγές για τα παιδιά είναι παράγοντες που τα εξελίσσουν, αλλά και τα κλονίζουν γιατί τα γεμίζουν με καινούργιες εντυπώσεις και απαιτήσεις, αλλά και με άγχος για το καινούργιο & διαφορετικό. Είτε αυτό είναι σε μορφή ενός καινούργιου σχολείου ή μιας καινούργιας τάξης, ή ενός ή πολλών καινούργιων δασκάλων ή ακόμα και καινούργιων φίλων.

Μπορεί μια μέρα το παιδί να αντιμετωπίσει τις αλλαγές φυσιολογικά και ήρεμα, χωρίς άγχος ή πανικό, αλλά μπορεί μια άλλη μέρα, για μία αφορμή να πανικοβληθεί και να βιώσει πίεση, ακόμα και «τραύμα» σε μαθησιακό, συναισθηματικό ή κοινωνικό επίπεδο.

Οι γονείς πρέπει να παραμείνουν ψύχραιμοι και να αφιερώσουν χρόνο, ενέργεια και ανοιχτή καρδιά & μυαλό στη προετοιμασία του παιδιού για τις αλλαγές που θα αντιμετωπίσει με συζητήσεις, επεξηγήσεις, ερωτήσεις και απαντήσεις που θα το βοηθήσουν και προετοιμάσουν για τη καινούργια εμπειρία  & «ταξίδι» στην εκπαίδευση!

Να μερικές συμβουλές που μπορούν να ακολουθήσουν οι γονείς:

1. Προετοιμάστε ψυχολογικά το παιδί σας.

Το παιδί μπορεί να νοιώθει άγχος για την αλλαγή που θα βιώσει, είτε για το καινούργιο περιβάλλον, είτε για το νέο κτίριο, τη καινούργια τοποθεσία, τους νέους δάσκαλους, τους καινούργιους συμμαθητές κτλ. Μπορεί να έχει αγωνία και να μη ξέρει αν είναι ικανό να διαχειριστεί τις νέες απαιτήσεις και προσδοκίες ή αν θα τον αποδεχτούν…..

Οι γονείς πρέπει να του μιλήσουν και να το προετοιμάζουν από πριν, να λύσουν τις απορίες του, να το διαβεβαιώσουν ότι θα είναι δίπλα του να το στηρίξουν ότι και αν συμβεί, αλλά και να του πουν ότι πιστεύουν σε εκείνο και στις ικανότητες του να ξεπερνάει τις δυσκολίες και να βιώνει καινούργιες αλλαγές  και εμπειρίες! Επίσης πρέπει να δώσουν στο παιδί να καταλάβει πόσο σημαντικό είναι το σχολείο γιατί θα του δώσει καινούργιες γνώσεις και εμπειρίες, αλλά και ευκαιρίες να γνωρίσει καινούργια παιδιά και να κάνει καινούργιους φίλους.

2. Κάντε τη πρακτική προετοιμασία για το σχολείο, τα ψώνια για τα βιβλία, σχολικά, στολή κτλ. με κέφι, σαν να ξεκινά κάτι ωραίο & χαρούμενο !

Είναι πολύ σημαντικό για ένα παιδί, από την πρώτη του μέρα που ξεκινά τη σχολική χρονιά, ιδιαίτερα σε καινούργιο σχολικό περιβάλλον, να νιώθει όσο πιο άνετα γίνεται με τον εαυτό του. Αφιερώστε μια μέρα, με κέφι και χαρά, στα σχολικά ψώνια, εσείς πρώτα γιατί θα του το μεταδώσετε.  Οι γονείς είναι καθρέπτες! Αφήστε το παιδί να διαλέξει εκείνο ότι χρειάζεται και του αρέσει, ( με τη διακριτική επίβλεψη σας…!!! ), έτσι θα αναπτύξει πρωτοβουλία και υπευθυνότητα. Οργανώστε τη μέρα σαν να είναι μια υπέροχη μέρα που θα κάνετε κάτι μαζί. Μπορεί αν θέλει να πάρετε κάποιο φίλο, συμμαθητή. Μετά πηγαίνετε όλοι μαζί για φαγητό ή και σινεμά. Η ημέρα αυτή είναι σημαντικό να έχει ένα χαρούμενο μήνυμα ξεκινήματος κάτι αισιόδοξου και όμορφου !

3. Προετοιμαστείτε & διαβάστε βιβλία, άρθρα ΜΑΖΙ με το παιδί ή και μόνοι σας και παρακολουθήστε ομιλίες, σεμινάρια για τις αλλαγές !

Πολλοί καλοί συγγραφείς παιδικών βιβλίων έχουν γράψει αξιόλογα βιβλία για τις αλλαγές στη ζωή των παιδιών, για να βοηθήσουν γονείς και παιδιά να προσαρμοστούν όσο πιο καλά και ομαλά γίνεται στις καινούργιες συνθήκες. Ιδιαίτερα για την αλλαγή σχολείου, αλλαγή καινούργιου περιβάλλοντος, καινούργιων δασκάλων & φίλων έχουν γραφτεί και αξιόλογα βιβλία και άρθρα.  Διαλέξτε μερικά με προσοχή και φροντίδα και μοιραστείτε τα με τα παιδιά σας!

4. Επισκεφτείτε το καινούργιο σχολείο, τάξη, δασκάλα με το παιδί & ξεναγήστε το στο νέο του περιβάλλον, πριν αρχίσει το σχολείο.

Αν έχετε τη δυνατότητα, κάντε μία επίσκεψη με το παιδί στο σχολείο που θα πάει, βοηθήστε το να εξοικειωθεί με τους χώρους, να γνωρίσει μερικούς δασκάλους, ίσως και μερικά παιδιά από πριν. Έτσι εξομαλύνετε την εμπειρία του καινούργιου.

5. 5. Ετοιμάστε το γραφείο του παιδιού & το χώρο διαβάσματος του στο σπίτι ΠΡΙΝ αρχίσει το σχολείο μαζί με το παιδί και ρωτήστε το πώς θέλει το του χώρο του για να διαβάζει καλύτερα.

Το παιδί πρέπει να  εξοικειωθεί σύντομα και οργανωμένα με τη εκπαίδευση του. Αυτό γίνεται αρχικά με τη συνήθεια του γεγονότος ότι  έχει καθημερινό διάβασμα και υποχρεώσεις. Σε αυτό το βοηθάει να έχει να οργανωμένο γραφείο ή χώρο μελέτης στο σπίτι, όπου μπορεί να συγκεντρώνεται όταν γυρνά από το σχολειό. Έχει παρατηρηθεί ότι παιδιά με ΔΕΠΥ: διάσπαση προσοχής, υπερκινητικότητα & μαθησιακές δυσκολίες, αντιμετωπίζουν πιο μεγάλα προβλήματα στην προσαρμογή τους στο σχολείο, όταν δεν έχουν οργανωμένο γραφείο ή τακτικό χώρο μελέτης. Όταν δεν υπάρχει οργάνωση, πολλές φορές αυξάνονται τα μαθησιακά, άλλα και ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα του παιδιού. Η οργάνωση , το πρόγραμμα και ακόμα η ρουτίνα δίνει στα παιδιά ασφάλεια, ηρεμία, σταθερότητα και δυνατότητα για πρόοδο.

6. Εντάξτε κάποιο πρόγραμμα στη ζωή του παιδιού , ακόμα και ΠΡΙΝ αρχίσει το σχολείο.

Μέτα από το ανέμελο καλοκαίρι, η εφαρμογή του νέου καθημερινού προγράμματος μπορεί ν’ αποδειχθεί ιδιαίτερα δύσκολη. Για αυτό οι  εκπαιδευτικοί & οι ψυχολόγοι συστήνουμε στους γονείς να βάζουν τα παιδιά σε κάποιο πρόγραμμα, λίγες εβδομάδες πριν αρχίσουν σχολείο, ώστε να αρχίζουν να συνηθίζουν, πρακτικά και ψυχολογικά.

7. Να είστε εκεί ή να γυρίζετε νωρίς, όταν γυρίζει το παιδί, ιδιαίτερα τις πρώτες μέρες της προσαρμογής.

Οι πρώτες μέρες στο καινούργιο σχολείο, στη καινούργια τάξη,  με τις καινούργιες εμπειρίες μπορεί να είναι ιδιαίτερα αγχωτικές για τα παιδιά. Το άγχος τους μπορεί να εξομαλυνθεί σημαντικά με τη σταθερή παρουσία του γονιού, ιδιαίτερα τις πρώτες μέρες , εβδομάδες προσαρμογής, ώστε να έχουν ευκαιρία να συζητήσουν μαζί του εντυπώσεις, εμπειρίες και απορίες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα μικρά παιδιά ακόμα πιο πολύ.

8. Συμβουλέψτε το παιδί σας να σέβεται τον δάσκαλο/α, να εκφράζει τις απορίες του, αλλά βέβαια να σέβεται και τον εαυτό του.

Πρέπει να βοηθήσετε το παιδί σας να αναγνωρίσει ότι σε όλη του την εκπαιδευτική εμπειρία, ο δάσκαλος/ α είναι πολύτιμοι σύμμαχοί σας στην προσπάθεια να γίνει έναν κοινωνικό, λειτουργικό και καλλιεργημένο άτομο ! Φροντίστε, λοιπόν, να μάθετε στο παιδί ότι οι δάσκαλοί του είναι άξιοι σεβασμού. Βέβαια μπορεί να εξηγήσετε στο παιδί ότι υπάρχουν και δάσκαλοι όχι και «τόσο εύκολοι», αλλά το παιδί πρέπει να μάθει με τη υποστήριξη & παράδειγμα του γονιού να τους σέβεται και να παίρνει το καλύτερο από τον καθένα. Οι δάσκαλοι μπορούν να γίνουν καλοί σύμβουλοι, πήγες γνώσεις, ανάπτυξης και αγάπης για τα γράμματα και τη μόρφωση. Ταυτόχρονα όμως πρέπει να μάθει να σέβεται και τον εαυτό του και τις ανάγκες του, καθώς και να μάθει «τεχνικές» να προστατέψει τον εαυτό του από πιθανό «bullying» !

9. 9. Να παρακολουθείτε την πρόοδό του παιδιού σας, από κοντά, αλλά με διακριτικότητα, ώστε τη κατάλληλη στιγμή να επέμβετε για να βοηθήσετε το παιδί σας.

Ο γονιός πρέπει από την αρχή να βρίσκεται ΔΙΠΛΑ στο παιδί και να επιβλέπει το εκπαιδευτικό & κοινωνικό του ξεκίνημα και τη πρόοδο  του. Πάντα βέβαια με διακριτικότητα, χωρίς να το πιέζει, να είναι δίπλα του, να το βοηθάει όταν ζητά βοήθεια και υποστήριξη. Ακόμη και αν στην αρχή προσαρμοστεί εύκολα και πάει καλά ακαδημαϊκά, ο γονιός να μην επαναπαυτείτε, γιατί το παιδί χρειάζεται διαρκή παρακολούθηση και υποστήριξη. Οι γονείς πρέπει να μιλάνε με το παιδί τους για όσα βιώνει στο σχολείο, να διατηρούν συνεχή επαφή με τους δασκάλους του, καθώς και με τους άλλους γονείς στο σχολείο που έχουν παιδιά στο ίδιο σχολείο και ιδιαίτερα τάξη για να έχουν μια πιο σφαιρική εικόνα της εμπειρίας του παιδιού τους. Με αυτό το τρόπο ότι και αν συμβεί, θα μπορέσουν, να το αντιμετωπίσουν εγκαίρως ή ακόμα και να το προλάβουν πριν κλιμακωθεί σε κάτι πιο σοβαρό.

10. Να είστε ΠΑΝΤΑ «ΕΚΕΙ» για τα παιδιά σας, πρακτικά και συναισθηματικά !

Οι γονείς πρέπει να είναι πάντα δίπλα στο παιδί τους και να παρακολουθούν τη πρόοδο του και σε ακαδημαϊκό και πρακτικό, αλλά ιδιαίτερα και σε συναισθηματικό επίπεδο. Να είναι δίπλα στο παιδί τους σημαίνει: να του μιλούν, να το ρωτούν, αλλά πάνω από όλα να μην ξεχνούν να το ακούν με ανοιχτά αυτιά και καρδιά !  Ώστε το παιδί να νοιώθει άνεση να τους μιλήσει για ότι βιώνει στο σχολείο καινούργιο και διαφορετικό, σε μαθησιακό, κοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο. Είναι σημαντικό το παιδί να νοιώθει ότι οι γονείς του το αποδέχονται και το αγαπούν και μπορούν να συζητήσουν μαζί τους τα πάντα. Είναι σημαντικό να νοιώθουν ότι οι γονείς είναι το στήριγμα τους με το παράδειγμα της πράξης και ζωής τους!

Τζίνα Θανοπούλου

Ed.M, MA Harvard University, Συμβουλευτική Παιδιών, Εφήβων, Ενηλίκων Ζευγαριών, Οικογενείας

Συμβουλευτική Εικόνας Σώματος, Διατροφικές Διαταραχές, Επαγγελματικός Προσανατολισμός.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε το site της Τζίνας Θανοπούλου εδώ!