ABSTRACT… Η Αφηρημένη Τέχνη

Οι ζωγράφοι των οποίων το έργο βασίστηκε στη νέα αντίληψη, ότι δηλαδή τα εκφραστικά μέσα της ζωγραφικής μπορούν να δημιουργήσουν εικόνες με σημασία χωρίς να αναπαριστούν κάτι συγκεκριμένο είναι οι: Καντίνσκι, Μόντριαν, Μάλεβιτς, Πόλοκ, Σ. Φράνσις, Ντελονέ.

1.Πιτ Μοντριάν: Ο Ολλανδός αυτός ζωγράφος και συνιδρυτής του κινήματος De Stijl / νεοπλαστικισμός (έργα με οριζόντιες και κάθετες γραμμές με συνδυασμό των βασικών χρωμάτων). Επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τον κυβισμό αλλά στο ξεκίνημά του δεν γνώρισε επιτυχία, σε αντίθεση με τη πορεία του όπου εξέλιξε την μινιμαλιστική του νοοτροπία και έγινε διάσημος.

2.Ρομπέρ Ντελονέ: Γεννήθηκε στη Γαλλία, υπήρξε ο πρωτοπόρος του καλλιτεχνικού κινήματος ”Ορφισμός” και μαζί με τη συζυγό του δημιούργησαν μία πιο λυρική απόδοση του κυβισμού με πιο έντονα και δυνατά χρώματα!

3.Βασίλι Καντίνσκυ: Γενημμένος στη Μόσχα το 1866, σπούδασε Νομικά ενώ ταυτόχρονα ασχολούνταν με πάθος με τη ζωγραφική! Στα 30 του χρόνια εγκαταστάθηκε στη Γερμανία – στο Μόναχο – προκειμένου να αφιερωθεί στη Τέχνη του και να ακολουθήσει το όνειρό του. Έντoνα χρώματα και γεωμετρικά σχήματα είναι τα πιο βασικά χαρακτηριστικά στα έργα του. Θεωρείται ο θεμελιωτής της Αφηρημένης Τέχνης!

4.Τζάκσον Πόλοκ: Είναι ο πιο γνωστός και αναγνωρισμένος Αμερικανός ζωγράφος εκπροσωπώντας τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό! Δημιούργησε κατά κύριο λόγο πίνακες πολύ μεγάλων διαστάσεων αφηρημένου περιεχομένου και επινόησε τη γνωστή πια τεχνική ”dripping”

5.Σαμ Φράνσις: Άλλος ένας Αμερικανός ζωγράφος που υπηρέτησε και αυτός με τη σειρά του τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό! Τα έργα του χαρακτηρίζονται κυρίως από την έντονη παρουσία του μπλε χρώματος καθώς και άλλων χρωμάτων.

 6 .Καζιμίρ Μάλεβιτς: γεννήθηκε στη Ρωσία και σπούδασε ζωγραφική. Ζωγράφιζε με διάφορους τρόπους μέχρι να καταλήξει στις αφαιρετικές συνθέσεις. Το 1913 ζωγράφισε το πρώτο σουπρεματιστικό έργο, το «Μαύρο τετράγωνο», που θεωρείται σταθμός στην ιστορία της αφαίρεσης: «Έβαφα το τετράγωνο με μαύρο μολύβι επειδή αυτή είναι η πιο ταπεινή ανθρώπινη πράξη». Γρήγορα άρχισε να χρησιμοποιεί έγχρωμα γεωμετρικά σχήματα οργανώνοντάς τα σε οριζόντιους, κάθετους ή διαγώνιους άξονες επάνω σε άσπρο φόντο

Ο Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός παρουσιάστηκε στην Αμερική στη δεκαετία του ’50 και έδωσε έμφαση στον αυθορμητισμό της έκφρασης και την ατομικότητα του καλλιτέχνη. Οι βασικές τάσεις που αναπτύχθηκαν μέσα στα πλαίσια του ευρύτερου αυτού κινήματος ήταν η ζωγραφική στην οποία συγκεντρώνεται το ενδιαφέρον στην κίνηση, την χειρονομία, την υφή και η ζωγραφική των χρωματικών επιπέδων, όπου κυριαρχούν οι μεγάλες ενιαίες χρωματικές επιφάνειες.

Τα πρώτα δείγματα αφαιρετικών έργων στην Ελλάδα παρουσιάστηκαν μετά το 1950 και υπήρξαν ορόσημο στην εξέλιξη της νεοελληνικής Tέχνης, αφού τέθηκαν τα θεμέλια για μια καινούργια αντιμετώπιση του ζωγραφικού χώρου. Παραδειγματικές αναφορές αποτελούν οι δυο καλλιτέχνες, Αλέκος Κοντόπουλος και ο Γιάννης Σπυρόπουλος, των οποίων τα έργα ανήκουν στον χώρο της Αφηρημένης Τέχνης.

7.Ο Αλέκος Κοντόπουλος (1904-75) σπούδασε στην Ελλάδα και τη Γαλλία. Μετά την ακαδημαϊκή ζωγραφική και το Ρεαλισμό, από το 1958 παρουσίασε έργα με αφαιρετική χροιά, απαλλαγμένα από το αφηγηματικό τους περιεχόμενο. Τα έργα του βασίζονται σε μια γερή γεωμετρική κατασκευή, όπου οι φόρμες αναπτύσσονται με πλατιές επιφάνειες, χρωματικές αντιθέσεις και αρμονίες και γίνονται το μέσο έκφρασης της έντονα ιδεαλιστικής και ποιητικής του ιδιοσυγκρασίας.

8.Ο Γιάννης Σπυρόπουλος (1912-1990) σπούδασε και αυτός στην Ελλάδα και τη Γαλλία. Από τη δεκαετία του ’50 προχώρησε σταδιακά προς τη μη παραστατική τέχνη φτάνοντας στη λυρική αφαίρεση. Στις καλά οργανωμένες συνθέσεις του περιορίζεται η πλαστικότητα για χάρη του χρώματος, απωθούνται οι όγκοι και πρωτοστατούν οι καθαρές ενιαίες επιφάνειες και ο διαχωρισμός των επιπέδων. Το χρώμα είναι το καθοριστικό μέσο για να εκφραστεί το περιεχόμενο του έργου που βασίζεται στην εσωτερική του αναγκαιότητα.

Όπως είπε και έγραψε ο Μίλαν Κούντερα ‘‘δεν μπορείς να καταλάβεις τίποτα για τη Τέχνη και κυρίως για την μοντέρνα Τέχνη, αν δεν μπορείς να καταλάβεις ότι η φαντασία είναι μία αξία από μόνη της ”!