Μαρία Μακράκη: «Η μεγάλη αγάπη μου για τη μουσική συνδέεται με τις πρώτες μου αναμνήσεις»

Τέχνη…αυτή η άυλη μαγική έννοια, παίρνει σάρκα και οστά μέσα από την ψυχή του καθενός που θέλει να εκφραστεί μέσα από αυτή. Είναι η δύναμη της έκφρασης και το εργαλείο για να επικοινωνήσεις και να εκφράσεις αυτό που νιώθεις.Είναι η έκφραση της ίδιας της ζωής.

Εμείς συναντήσαμε μία γυναίκα, έμπνευση, που μας ταξιδεύει μέσα από τις μουσικές της, μία γυναίκα που είναι η ίδια τέχνη από μόνη της.

Μαζί μας η πολυβραβευμένη Ελληνίδα μαέστρος και καλλιτεχνική διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Καμεράτας/Camerata Europaea με έδρα το Βερολίνο, Μαρία Μακράκη. Είναι σημαντικό να πούμε ότι δρα ως πρέσβειρα του ελληνικού πολιτισμού στην Ευρώπη και βραβεύτηκε το 2019 με το βραβειο «Exaleiptron». για την συμβολή της αυτή.

Μαρία μου, αυτή τη περίοδο έχουμε όλοι στερηθεί το κομμάτι της τέχνης και της μουσικής, αυτό δεν πάει να πει όμως ότι δεν την αγαπάμε. Πες μας όμως λίγα λόγια για εσένα, γνώρισε μας λίγο την Μαρία πρώτα ως άνθρωπο και μετά ως μουσικό.

Η μεγάλη αγάπη μου για τη μουσική συνδέεται με τις πρώτες μου αναμνήσεις γιατί διαπίστωσα από πολύ νωρίς ότι ο ήχος και οι μελωδίες με συγκινούσαν βαθύτατα. Μια τέτοια φυσική έλξη ήταν πηγαία και αναπόφευκτη. Οι σπουδές μου στη μουσική ξεκίνησαν από την ηλικία των τεσσάρων ετών με εκπόνηση πολλών χρόνων. Μετά το δίπλωμά μου στο πιάνο και στα ανώτερα θεωρητικά η σύνδεση της επιστήμης με την τέχνη αποτέλεσαν ένα κεντρικό προβληματισμό για τη διαμόρφωσή μου, με αποτέλεσμα την ολοκλήρωση των σπουδών μου στο Φυσικό τμήμα του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το πάθος μου όμως για τη μουσική με ώθησε να συνεχίσω τις σπουδές μου στη διεύθυνση ορχήστρας στο Πανεπιστήμιο Kαλών Tεχνών του Βερολίνου και αργότερα μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμια Hanns Eisler του Βερολίνου και της Ζυρίχης. Η φυσική και η μουσική συνδέονται απόλυτα, τα συστήματα ενοποιούνται και διακρίνω τις εκφάνσεις τους σε ένα ευρύ φάσμα διαδράσεών μου με την ορχήστρα.

Πως αποφάσισες να διαλέξεις το κομμάτι του μαέστρου? Αντιμετώπισες δυσκολίες ως γυναίκα?

Ήταν το πρώτο σκίρτημα, η πρώτη αίσθηση με την ορχήστρα που με αφόπλισε. Συνειδητοποίησα άμεσα τη μεγάλη εσωτερική ικανοποίηση να επικοινωνώ και να εκφράζω τη μουσική μου αντίληψη μέσα από αυτόν τον τομέα ενώ το συναίσθημα της αρμονίας, της πληρότητας και της ενότητας ήταν καθοριστικό. Η δυεισδυτική επικοινωνία με το ορχηστρικό σύνολο και η όλη διαδικασία της μεταμόρφωσης του ήχου σε αυθεντικά συναισθήματα είναι κάτι ιδιαίτερο που με γοητεύει. Το να καθιερωθεί μια γυναίκα σε μια τέτοια θέση δεν είναι εύκολο αλλά με σκληρή δουλειά, πειθαρχία, μεράκι, αγάπη για το αντικείμενο και προσήλωση στο στόχο, καλλιεργώντας ανθεκτικότητα, επιμονή και υπομονή, διαμορφώνει κανείς τις καταστάσεις με τέτοιο τρόπο ώστε με συνέχεια και διεισδυτικότητα να πραγματοποιεί τα όνειρά του.

Υπάρχουν ακόμη ταμπού σε ανδροκρατούμενες θέσεις?

Σίγουρα το ανδρικό φύλο επικρατεί σε ηγετικές και καίριες θέσεις, κάτι που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις ακόμα ισχύουσες κοινωνικές δομές εφόσον η οικογενειακή συνοχή βασίζεται κυρίως στη μητρική οντότητα. Όμως η μουσική και γενικότερα η τέχνη δεν έχει σχέση με το φύλο, επικεντρώνομαι με αγάπη στον πυρήνα του αντικειμένου και όλα τα άλλα φαντάζουν ασήμαντα.

Έχεις άλλα κρυφά ταλέντα που θα ήθελες κάποια στιγμή να ακολουθήσεις?

Η φυσική, η μεταφυσική και η φιλοσοφία είναι αντικείμενα που διεγείρουν το ενδιαφέρον μου για τα θεμελιώδη υπαρξιακά προβλήματα της ζωής που με απασχολούν. Η επιστημονική προσέγγιση προσφέρει κατά τη γνώμη μου πεπερασμένες απαντήσεις στα εσαεί ερωτήματα που τίθενται ενώ ο πνευματικός λόγος και η μεγάλη τέχνη αποτελούν διεξόδους προς εξερεύνηση.

Με τα χρόνια πως βλέπεις το κοινό να αντιλαμβάνεται το κομμάτι της μουσικής?

Μέσα από διαδραστικά προγράμματα συμβάλλουμε στο να διευρυνθεί ο αισθητικός ορίζοντας του ακροατηρίου μας. Στόχος της Ευρωπαϊκής Καµεράτας είναι η επεξεργασία και η ανάπτυξη καινοτόμων θεμάτων όπου οι τέχνες να συνδυάζονται με τη μουσική σε μια ευρύτερη οπτική διεγείροντας έτσι το ενδιαφέρον του κοινού για τον πολιτισμό μέσα από τη διεθνή γλώσσα της μουσικής.

Μένεις μόνιμα στην Γερμανία, θα ήθελες να γυρίσεις κάποια στιγμή πίσω στην Ελλάδα? Σου έχει λείψει?

Την Ελλάδα τη νοσταλγώ και την αγαπώ ιδιαίτερα αφού τα νεανικά μου χρόνια είναι γραμμένα ανεξίτηλα στη μνήμη μου και τα κουβαλώ πάντα ως παρακαταθήκη. Η επαφή με τις ρίζες είναι για μένα επιτακτική ανάγκη και ελπίζω στο μέλλον να επιστρέψω στα πάτρια εδάφη. Η αίσθηση του φωτός, της θάλασσας, των αρωμάτων και χρωμάτων με γοητεύει και μου προσφέρει την απαραίτητη ενέργεια για να μπορώ να συνεχίζω την πορεία μου.

Που σε βρήκε η καραντίνα και πως διαχειρίστηκες όλο αυτό το κομμάτι του εγκλεισμού?

Ήμασταν λίγο πριν τον κύκλο συναυλιών μας στο Βερολίνο όταν ξέσπασε η πανδημία. Ήταν αρκετά επίπονο να ανασχεδιάσουμε το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Καµεράτας και τις συμπράξεις μου με διεθνή ορχηστρικά σύνολα για μετά το καλοκαίρι. Είμαι όμως πεπεισμένη ότι μέσα από αρνητικές καταστάσεις μπορούμε να έχουμε ωφέλιμο έργο μια και προσφέρονται για τομές που υπό άλλες συνθήκες θα φάνταζαν απρόσιτες.

Πιστεύεις ότι αλλάξαμε μετά από όλο αυτό σαν άνθρωποι?

Μέσα από πρωτόγνωρες καταστάσεις είδαμε να καλλιεργείται η κοινωνική αλληλεγγύη, η οποία εστιάζει σε ανθρωποκεντρικές αξίες και αναβαθμίζει τα πρότυπα. Η απομόνωση και ο εγκλεισμός δημιουργούν ικανές συνθήκες ώστε οι σχέσεις να γίνουν δυεισδυτικότερες, τα συναισθήματα πλουσιότερα και να απελευθερωθούν νέες δυνάμεις που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν εγκλωβισμένες σε μαρασμό και αφάνεια.

Πες μας για το φετινό σου πρόγραμμα που είναι η Οδύσσεια και πως γεννήθηκε η ιδέα αυτή.

Στο πλαίσιο του ετήσιου προγράµµατος 2020 η Ευρωπαϊκη Καµεράτα θα παρουσιάσει τον κύκλο συναυλιών με θέμα την «Οδύσσεια» δίνοντας στο κοινό την ευκαιρία να ανακαλύψει και να βιώσει τη µουσική, την τέχνη και τον πολιτισµό µε έναν πολυδιάστατο τρόπο.
Η Οδύσσεια είναι ένα διαχρονικό θέμα που πάντα με ενέπνεε γιατί επεξεργάζεται το βαθύτερο νόημα της ανθρώπινης ζωής. Είναι το εσωτερικό ταξίδι της ανακάλυψης του Εγώ, το ταξίδι αυτογνωσίας στο κέντρο της σκιώδους ύπαρξης και της συνειδητοποίησης ιδανικών και αξιών. Είναι η αναζήτηση του χαμένου χρόνου, η περιπλάνηση, η αµφιβολία, η επιστροφή στο σπίτι, η πληρότητα, η αλληγορία.
Η εύθραυστη κατάσταση που βιώνουμε σήμερα σε αφυπνίζει και σε κάνει να επικεντρώνεσαι στην ουσία, στο εσωτερικό κατάρτι που σε κρατά όρθιο όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με τις ξαφνικές ανατροπές και τις μεγάλες δοκιμασίες της ζωής μέχρι να επιστρέψεις στην Πηνελόπη ψυχή σου.

Ποιο είναι το πιο αγαπημένο σου έργο?

Είναι ευρύ το φάσμα των έργων που με αγγίζουν. Με δελεάζουν τα δομημένα έργα, με μεγάλα τόξα στα οποία αποσαφηνίζεται το πνεύμα του συνθέτη ενώ η ορχηστρική φόρμα αναδεικνύεται περίτεχνα. Από που να πρωταρχίσω!

Έχεις καιρό για χόμπυ?

Ναι, αθλούμαι τακτικά και προσπαθώ να έχω χρόνο για διάβασμα, φίλους, ταξίδια και κυνήγι έμπνευσης…

Μια ευχή που θα ήθελες να στείλεις σε όλο τον κόσμο?

Ηρεμία, αρμονία και ποιοτικό χρόνο για ουσιαστικότερες σχέσεις και προσωπικές αναζητήσεις που οδηγούν σε ανάταση και συγκίνηση ψυχής εύχομαι για όλους.

Όσοι από εσάς αγαπάτε την μουσική και θέλετε να ενημερώνεστε ακολουθείστε την Μαρία Μακράκη στο facebook.