Δυσλεξία και δυσκολίες – 3 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε

Τα τελευταία χρόνια η δυσλεξία συνιστά πεδίο πολλών ερευνών, ενώ αποτελεί έννοια που χρησιμοποιούμε και στη καθημερινότητά μας.

Γνωρίζουμε όμως με τι σχετίζεται;

Η δυσλεξία αποτελεί μια από τις μορφές των «ειδικών μαθησιακών δυσκολιών» και μάλιστα τη πιο γνωστή. Τα παιδιά με δυσλεξία δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν και να αποκωδικοποιήσουν τα γραπτά γλωσσικά σύμβολα (γράμματα, λέξεις), ενώ εμφανίζουν δυσκολία στην επεξεργασία πληροφοριών που παρουσιάζονται οπτικά ή/και ακουστικά. Είναι ανεξάρτητη από το νοητικό επίπεδο του παιδιού, το οποίο είναι φυσιολογικό ή και υψηλό γι’ αυτό και ενδέχεται να παρουσιάζει αυξημένες ικανότητες σε άλλους μαθησιακούς, γνωστικούς, κοινωνικούς, καλλιτεχνικούς, πρακτικούς τομείς (π.χ. μαθηματικά, μουσική, προφορικός λόγος κ.λ.π.)

Όπως το κάθε παιδί έχει την δική του ξεχωριστή προσωπικότητα, έτσι και τα δυσλεξικά παιδιά διαφέρουν όσον αφορά τη φύση των δυσκολιών που εμφανίζουν, την ένταση και την έκταση τους, τα λάθη και άλλα συμπτώματα. Γι’ αυτό και μια κατηγοριοποίηση-ταξινόμηση των δυσκολιών δεν μπορεί να έχει διαγνωστική χρήση, καθώς η διάγνωση και η αξιολόγηση της δυσλεξίας αποτελεί σύνθετη διαδικασία που αναλαμβάνουν οι ειδικοί.

Οι παρακάτω δυσκολίες που αναφέρουμε μπορεί να βοηθήσουν το γονέα λειτουργώντας ενημερωτικά, ώστε να κατανοήσει τις διάφορες εκφάνσεις της.

Δυσκολίες στην ανάγνωση:

-αργή και διστακτική ανάγνωση.

-Κατά τις πρώτες κυρίως τάξεις του δημοτικού συλλαβιστή, «κομπιαστή» ανάγνωση, ενώ αργότερα μηχανική, χωρίς ρυθμό και χρωματισμό στη φωνή.

-Αγνόηση σημείων στίξης (χωρίς παύση στη τελεία, παράβλεψη ερωτηματικών, θαυμαστικών).

-Αντικαταστάσεις λέξεων που έχουν κοινά γράμματα και συλλαβές (χώμα-γόμα) και συνώνυμων λέξεων ή με συγγενή σημασία (ποτάμι-νερό, δέντρο-ξύλο).

-Καθρεφτική ανάγνωση μικρών λέξεων, όπως αν-να, μπάλα-λάμπα και παράλειψη μικρών λέξεων όπως και, το.

-Προσθήκη επιπλέον φθόγγων.

Δυσκολίες στη γραφή και στην ορθογραφία:

-Παράξενα ορθογραφικά λάθη, όπως νοσκι αντί μουσική, ποφαλι αντί προβατάκι και συντόμευση λέξεων π.χ. λνο αντι λάχανο

-Αντικατάσταση γραμμάτων που μοιάζουν φωνητικά ή οπτικά(β-φ, γ-χ, δ-θ και θ-φ, π-κ, β-θ κ.λ.π.).

-Μεταθέσεις και αντιστροφές γραμμάτων και συλλαβών στη λέξη, π.χ. φρένω αντί φέρνω, πέρτα αντί πέτρα.

-Αγνόηση σημείων στίξης στη γραφή.

-Μη διαχωρισμός των λέξεων μεταξύ τους.

-Ακατάστατη γραφή και μη τήρηση των περιθωρίων και των γραμμών του τετραδίου.

-Καθρεφτική γραφή π.χ. ε-3, ρ-9.

Άλλες δυσκολίες μπορεί να αφορούν:

-Στην εκμάθηση της προπαίδειας.

-Σύγχυση μαθηματικών συμβόλων π.χ. + και x, και = , <, και >.

-Ακόμη, συχνά δυσκολεύονται στην αναγνώριση οπτικά όμοιων αριθμών όπως το 6 και το 9, το 16 με το 61 κ.λ.π.

-Στην αντίληψη του προσανατολισμού και της κατεύθυνσης (ιδιαίτερα του δεξιά-αριστερά).

-Δυσκολία στην αντίληψη της αλφαβήτας ως προς το τι αντιπροσωπεύει κάθε γράμμα (οπτικά/ακουστικά).

– Δυσκολία στην εκμάθηση της ώρας.

Εάν το παιδί παρουσιάζει δυσκολίες όπως οι παραπάνω, ή άλλες σχετικές με την ανάγνωση, τη γραφή, την ορθογραφία, την αριθμητική κ.λ.π., παρόλο που μπορεί φαινομενικά να παραπέμπουν σε συμπτώματα δυσλεξίας, δεν υποδηλώνουν ότι έχει δυσλεξία. Μπορεί να οφείλονται, για παράδειγμα, σε αναποτελεσματική διδασκαλία, απουσίες από το σχολείο και άλλους παράγοντες που περιορίζουν τις ευκαιρίες του παιδιού να αναπτύξει τις ορθογραφικές και αναγνωστικές του ικανότητες. Επομένως, είναι σημαντικό οι δυσκολίες που εντοπίζονται είτε από τον εκπαιδευτικό είτε από τον γονέα να εξετάζονται από τους ειδικούς έγκαιρα ώστε να ανιχνεύεται η αιτία τους, καθώς επίσης και επειδή όσο νωρίτερα γίνεται η διάγνωση και η παρέμβαση τόσο καλύτερα μπορεί να υποστηριχθεί το παιδί!